«118» кызматы Кыргызстандын бардык облустарында 7 колл-борбор ачат
09.06.2022 / Просмотров: 1074
«Сорос-Кыргызстан» фонду 2022-жылдын 2-июнунда ПРООН жана Корея эл аралык кызматташтык агенттигинин (KOICA) колдоосу менен республика боюнча иштин сапатын жакшыртуу жана географиялык жактан кеңейтүү үчүн «118 тынымсыз байланыш» кызматын жалпы суммасы 1,9 млн сомго жаңы жабдуулар менен камсыз кылат. Эми COVID-19 пандемиясы учурунда жүз миңдеген кыргызстандыктарга жардам көрсөткөн бул кызмат өлкөнүн бардык аймактарында иштеп, телефон аркылуу алгачкы медициналык кеңештерди берет.
Комплекстүү жардам «118 тынымсыз байланыш» кызматын зарыл техника (компьютер жабдуулары, монитор, Wi-Fi роутер, смартфон, лицензиясы бар программалык камсыздоо, көп функционаджуу түзүлүштөр) менен толук жабдууну, ошондой эле адистердин тобун даярдоодо жана ишти системалаштырууда консультациялык колдоо көрсөтүү, анын ичинде тренингдер, мониторинг жана процесстерди колдоону камтыйт. Мындан тышкары, эл аралык донорлор 2022-жылдын аягына чейин 15 оператордун (региондордо 7 оператор жана Бишкек шаарында 8 оператор) эмгек акы фондун колдоого каражат бөлөт. Зарыл болгон учурда кошумча операторлор тартылат.
«Бул жабдууларды жеткирүү меморандумдун алкагында ишке ашырылды, ага ылайык, «Сорос-Кыргызстан» Фонду ПРООН жана Кореянын Эл аралык кызматташтык агенттиги эл аралык донорлордун колдоосу менен «118 ыкчам байланыш» кызматын жабдууларын жаңыртууга көмөктөшүүдө. Бул кызмат COVID-19 пандемиясынын учурунда өзүн абдан жакшы көрсөтө алды. Бул кызматтын аркасында миңдеген жарандарыбыз тез арада кеңеш ала алышты. Жана бул кызмат өз убагында уюштурулуп, өнүктүрүү боюнча өнөктөштөрүбүздүн колдоосу менен калкыбыздын жыргалчылыгы үчүн иштегенине абдан ыраазыбыз. Ал эми учурда бул кызматты кеңейтүү жана күчөтүү маселеси турат. Азыр коронавирустук инфекция боюнча эпидемиологиялык абал туруктуу, бирок биз келечекте боло турган бардык чакырыктарга дайыма даяр болушубуз керек. Чет өлкөлөрдө катталган маймыл чечеги, COVID-19 инфекциясынын жаңы штаммдарынын пайда болуу мүмкүнчүлүгү сыяктуу чакырыктарга даярдык көрүү үчүн, биздин эл аралык өнөктөштөр «118 ыкчам байланыш» кызматын жабдууларын жаңыртууга жана бекемдөөгө жардам берүүнү улантууда. КР Саламаттыкты сактоо министрлиги биздин өнөктөштөр тарабынан көрсөтүлгөн техникалык жана каржылык колдоо үчүн терең ыраазычылык билдирет”, -деди КР Саламаттык сактоо министринин убактылуу милдетин аткаруучу Жаркынбек Касымбеков.
«Биздин ПРООН жана KOICA өнөктөштөрүбүз тарабынан бөлүнгөн финансылык жардам үчүн биз сунуштоочулар арасында тендер өткөрүп, эң жакшы шарттарды таптык, натыйжада акча олуттуу үнөмдөлдү. Ошентип, биз 6 кошумча жабдууну сатып алдык, бул бизге өлкөнүн бардык 7 областында, ошондой эле Бишкек шаарында иштөөгө мүмкүндүк берет», - дейт «Сорос-Кыргызстан» фондунун Коомдук саламаттыкты сактоо программасынын директору Илимбек Садыков.
Буга чейин аталган демилгени ишке ашыруу үчүн Бишкек шаарынын Шаардык саламаттык сактоо башкармалыгы жана «Сорос-Кыргызстан» фонду «Маалыматтарга негизделген 118 тынымсыз байланыш аркылуу COVID-19га каршы аракеттенүүнү колдоо» долбоорунун алкагында кызматташуу жөнүндө меморандумга кол коюшкан, ага ылайык мамлекет «118 тынымсыз байланыш» кызматын кайра түзүү үчүн кайтарымсыз финансылык жана техникалык жардам алат.
Кыргыз Республикасындагы KOICA өкүлчүлүгүнүн башчысы Джонгсу Ли белгилегендей: «KOICA COVID-19 пандемиясынан улам курчуп кеткен теңсиздикти жоюу жана Кыргыз Республикасындагы аярлуу топко колдоо көрсөтүү үчүн өнөктөш уюмдарды колдоону кеңейтти».
«118 тынымсыз байланыш» кызматы толук ишке киргендей кийин элге консультациялык жардам кеңири түрдө жеткиликтүү болот, анын ичинде:
- Алгачкы медициналык-санитардык уюмдарга «118 тынымсыз байланыш», интернет-байланыш же почта аркылуу келип түшкөн кайрылууларды/чалууларды кабыл алуу;
- Bitrix системасынын маалыматтар базасында электрондук журналга жарандардын кайрылууларын/чалууларын каттоо;
- Бейтаптар сурап жаткан COVID-19 жана башка ооруларга (гипертония оорулары, жүрөк-кан тамыр оорулары, эндокриндик оорулар, жугуштуу оорулар жана коопсуз жүрүм-турум боюнча чаралар) байланыштуу маалымат берүү, соматикалык оорулар боюнча алгачкы консультация берүү, белгиленген форма боюнча эпиданамнезди чогултуу, электрондук анкетаны толтуруу, үй-бүлөлүк дарыгерлер жана алардын иш графиги боюнча жумушка тийиштүү маалымат берүү;
- * Бейтаптын абалына он-лайн режиминде тез клиникалык баа берүү жана бейтаптын тактикасын чечкен көчмө амбулатордук кызматка же үй-бүлөлүк дарыгерге маалымат берүү: өзүн-өзү изоляциялоо, көчмө амбулатордук кызматты жөнөтүү же кайрылуу себебине жараша адиске кайрылуу;
- Мобилдик командалардын чыгуусу боюнча кайрылуулардын өз убагында каралышын контролдоону камсыз кылуу ж. б.
- ###
Маалымдама: COVID-19 пандемиясы социалдык чөйрөгө да, экономикага да катуу сокку урду. Бирок, саламаттыкты сактоо тутумуна ашыкча күч келгендиктен жана калктын медициналык кызматтарга жеткиликтүүлүгүн толук камсыздай албагандыктан зыян тартты. Бишкек шаарынын мэриясы, «Сорос-Кыргызстан» фонду, Швейцария медициналык билим берүүнү реформалоо долбоору (MERP) өнөктөштүгү жана Кыргыз Республикасындагы ПРООНдун өлкөлүк кеңсесинин андан ары колдоосу менен түзүлгөн «118 тынымсыз байланыш кызматы оорулууларга консультация берүү функциясын аткаруу менен бейтаптарды бөлүштүрүү ишинде алгачкы медициналык жардам тутумуна чоң жардам көрсөттү. Тажрыйба көрсөткөндөй, адамдар медициналык жардам алуу үчүн тийиштүү уюмдарга кайрылышат, бирок көп сандагы бейтаптарга күн сайын жардам көрсөтүү үчүн ресурс жетишсиз.
«Сорос-Кыргызстан» фонду 2020-жылдын март айынан сентябрь айы аралыгында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо, Кыргыз Республикасынын Президентинин Аппараты, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Кыргыз мамлекеттик медициналык кайра даярдоо жана квалификацияны жогорулатуу институту жана Швейцария Элчилигинин MER долбоору менен тыгыз кызматташтыкта «COVID-19га өзүн-өзү диагностикалоо боюнча 118 тынымсыз байланыш» уникалдуу улуттук долбоорго 46 000 АКШ доллары суммасында техникалык жана финансылык колдоо көрсөткөн. Бул убакыт аралыгында 8 колл-борбор бардык областык борборлордо жана Бишкек шаарында COVID-19 маселеси боюнча кайрылган 180000 ашуун жаранга квалификациялык шашылыш медициналык-консультациялык жардам көрсөткөн.
2021-жылы жаздын аягы жай айларынын башында ПРООНдун финансылык колдоосу менен работа «118 тынымсыз байланыш» кызматынын иши күчөтүлгөн. Өлкө боюнча 8 колл-борбор ишке кирип, 2021-жылдын июль айында 45 оператор, август айында 32 оператор ишке тартылган. Колл-борбордун операторлору теле-консультация берүү, COVID-19 менен ооругандарга жардам берүү, вакцинация маселеси, жугуштуу оорууларды алдын алуу, мобилдик командалар менен байланышуу боюнча окутулган. «118» колл-борбору Бишкек шаарында калкка күнү-түнү кызмат көрсөткөн, ал эми облустук борборлордо жайгашкан колл-борборлор саат 9:00 дөн 20:00 гө чейин кызмат көрсөтүшкөн.
Эки ай ичинде саламаттыкты сактоонун улуттук тутумуна COVID-19 боюнча консультация берүү боюнча көмөктөшүүнүн алкагында 94 299 жарандын кайрылуусу каралган. Бул көрсөткүч 100 000ге жакын жаранга стационарга чейин эле жардам бергендигин ырастайт, анын натыйжасында саламаттыкты сактоо уюмдарына болгон оорчулук жеңилдеген. Алардын ичинен 81 121 жаранга алгачкы консультация берилген. COVID-19 катталган 13 178 учурга үй-бүлөлүк медицина борборлорунан мобилдик командалар жиберилген.
Прикрепленные файлы:
Другие Новости
17.04.2024
Саламаттык сактоо министри Талас облусундагы көрсөтүлүп жаткан медициналык кызматтардын сапаты менен таанышты
Бүгүн, 2024-жылдын 17-апрелинде, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Талас облусуна болгон иш сапарынын алкагында Чолпон Мамбетов атындагы Талас облустук биргелешкен ооруканасын кыдырып көрүп, оорукананын абалы менен таанышты. Анын жүрүшүндө кардиология бөлүмүнө ангиограф аппаратын алуу боюнча маселе көтөрүлүп, чечип берүү жагын караштарын айтып, дарыланып жаткан бейтаптардын абалынан кабар алды.
Андан соң Талас областтык санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борборунда болуп, ал жердеги көйгөйлөр менен таанышты.
Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Марат Мураталиев менен биргеликте Талас медициналык колледжине интерактивдик панель, компьютер, принтер сыяктуу заманбап жабдууларды тапшыруу аземине катышты. Колледждин эмгек жамааты менен жолугушууда учурдагы көйгөйлүү маселелердин бири болгон ремонт иштерине жардам берерин убада кылды.
Мындан тышкары, Талас облустук Үй-бүлөлүк дарыгерлер борборундагы көйгөйлүү маселелер менен таанышып, элге шарттарды түзүү максатында ремонт иштерин бүткөрүү керек экенине токтолду.
Талас облусунун медицина кызматкерлери менен жолугушуу өткөрүлүп, анда айлык маяна, депозит, турак жай, ипотека, жумуш орундары боюнча маселелер көтөрүлдү.
17.04.2024
Бишкекте Кыргызстандын кургак учукка каршы күрөшүү кызматындагы комплекстүү реформалардын жетишкендиктери жана туруктуулугу талкууланды
Бишкекте “USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” демилгесинин алкагында иштелип чыккан комплекстүү реформалардын жетишкендиктери жана туруктуулугу” деген темада конференция өттү.
Конференция USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” беш жылдык долбоорунун жардамы менен Кыргызстандагы кургак учукка каршы саясатты жакшыртууну талкуулоого арналган. Анын ичине кургак учукту аныктоо, дарылоо, алдын алуудагы жетишкендиктер, инновациялар жана туруктуу өнүгүү стратегиялары кирген. Долбоор Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн өлкөдөгү кургак учукка каршы күрөшүү боюнча аракеттерин колдоого багытталган.
Конференцияга КР Жогорку Кеңешинин депутаты Айбек Маткеримов, КР Саламаттыкты сактоо министринин биринчи орун басары Медер Исмаилов, Кыргызстандагы АКШнын элчилигинин убактылуу ишенимдүү өкүлү Лиз Зентос, ошондой эле медицина кызматкерлери, өнөктөштөр жана USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” долбоорунун адистери катышты.
Конференциянын жүрүшүндө кургак учуктун лабораториялык диагностикасынын системасын чыңдоо, кургак учук менен ооругандарды активдүү аныктоону киргизүү тажрыйбасы, кургак учук боюнча областтык консилиумдун иши, ийгиликтүү дарыланган учурларды верификациялоону жана «кургак учук менен ооругандарды башкаруу» тажрыйбасын киргизүү, Кыргызстанда кургак учукка каршы жардам көрсөтүү системасын оптималдаштыруу боюнча баяндамалар угулду, ошондой эле кургак учук темасын сапаттуу чагылдыруу үчүн журналисттердин дараметин жогорулатуу боюнча жүргүзүлүп жаткан иштер тууралуу маалыматтар берилди.
Кыргызстанда кургак учукка каршы жардам көрсөтүү системасын өнүктүрүүгө кошкон салымы жана жемиштүү кызматташуусу үчүн ыраазычылык белгиси катары КР Саламаттык сактоо министрлиги USAIDге Ыраазычылык катын жана анын бир катар кызматкерлерине Ардак грамоталарды тапшырды.
Маалымат үчүн:
USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” долбоору Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө дары-дармекке туруктуу кургак учукка өзгөчө көңүл буруу менен, кургак учук менен ооруган адамдарды диагностикалоодо, дарылоодо жана айыктырууда колдоо көрсөтөт. Долбоор эл аралык сунуштамаларга ылайык Кыргызстандын кургак учукка каршы аракеттенүүсүн күчөтүү үчүн системаларды, шаймандарды, ресурстарды жана кадрдык потенциалды чыңдоого багытталган.
16.04.2024
Кенелер ойгонду
Кенелердин активдүүлүгүнүн мезгили келди, суук түшкөнгө - кеч күзгө чейин созулат.
Кене энцефалити – бул биринчи кезекте борбордук нерв системасын жабыркатуучу курч жугуштуу вирустук оору. Оорунун кесепеттери майыптыкка жана өлүмгө алып келет.
Кене энцефалитинде адам өзүн алгач алсыз жана начар сезет. Болжол менен бир жумадан кийин бул симптомдор басаңдашы мүмкүн, бирок андан кийин катуу баш оору жана жогорку дене тап менен коштолгон экинчи фазасы пайда болот.
Оорунун мезгилдүүлүгү жана оорунун негизги белгилери
Оору кенелердин эң чоң активдүүлүгүнүн мезгили менен байланышкан жаз-күз мезгилдүүлүк менен мүнөздөлөт (апрель-сентябрь). Инкубациялык мезгил (инфекция жуккан учурдан тартып оорунун алгачкы белгилери пайда болгонго чейин) адатта 1 күндөн 60 күнгө чейин термелүү менен 7-14 күнгө созулат.
Оору катуу башталып, чыйрыгуу, катуу баш оору, температуранын 38-39 градуска чейин кескин көтөрүлүшү, жүрөк айлануу, кусуу менен коштолот. Бейтапты көбүнчө моюн жана ийинде пайда болгон ооруксунуу, көкүрөк жана белдин арткы бөлүгүндө, буту-колдогу булчуңдардын оорушу тынчсыздандырат. Бейтаптын көрүнүшү: бети кызарып канга толуп (гиперемия), кийинчерээк ал тулку боюна тарайт.
Эгерде адамда жогоруда аталган оорунун белгилери болсо, анда дарылоо-профилактикалык уюмдарга тез арада медициналык жардамга кайрылуу зарыл.
Кене вирустук энцефалитке ким кабылат?
Бардык адамдар жашына жана жынысына карабастан кене энцефалитинин инфекциясына кабылышат. Жумушу токойдо жүрүү менен байланышкан жарандарда (жыгач өнөр жай ишканаларынын кызматкерлери, геологиялык чалгындоо кызматтары, авто жана темир жол куруучулар, мунай жана газ түтүктөрүн, электр линияларын куруучулар, топографтар, мергенчилер, туристтер) жуктуруп алуу тобокелдиги жогору. Шаардын жашоочулары шаар четиндеги токойлордо, сейил бактарда, бакчаларда жумуш жана эс алуу учурунда жуктуруп алышы ыктымал.
Табиятта кене чаккандан кантип сактануу керек?
Жаратылышка эс алууга чыкканда жабык, ачык түстөгү кийимдерди кийүү талапка ылайык. Кийимдин ичине кене кирип кетпеши үчүн шымды өтүктүн ичине же калың резинасы бар байпактарга кыстарып коюу керек. Үстүнкү кийимди (көйнөк, куртка) шымга шымдап, жең манжети колго жабышып турушу шарт. Баш жана моюн жоолук менен жабылышы керек.
Кенелерден коргонуу үчүн дененин ачык жерлерин жана кийимдерди курт-кумурсканы качыруучу аэрозоль, мазь, крем ж.б.(репелленттер) менен сүртүп алса болот.
Кене вирустук энцефалитинин табигый очогу болгон учурда ар бир 30 мүнөт сайын кийимди жана денени текшерип, кийимге жабышкан кенелерди түшүрүп туруу керек.
Үйгө кайтып келгенден кийин бардык кийимдерди чечип, баштын терисин кылдат текшерип, эс алуудан алып келинген жууркан, дасторкон, сумкаларды силкип, күнгө илип коюңуз.
Кененин көп жабышкан жерлери — кулак, көкүрөк, колтук, моюн, табарсык, курсак жана белдин ылдыйкы бөлүгү.