Ден соолук жаңылыктары

Акыркы жанылыктар

07

02

2025

ЮНИСЕФ Саламаттык сактоо министрлигине 507 даана компьютер тапшырды

05.02.2025

КР Саламаттык сактоо министри Эркин Чечейбаев тармакты өнүктүрүү боюнча пландары менен бөлүштү

05.02.2025

Эне жана баланы коргоо улуттук борборунда операциялык зал, жандандыруу жана паллиативдик жардам бөлмөлөрү уюштурулду

07.02.2025
ЮНИСЕФ Саламаттык сактоо министрлигине 507 даана компьютер тапшырды

Бүгүн, 2025-жылдын 7-февралында, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинде министр Эркин Чечейбаев менен ЮНИСЕФтин өкүлү Самман Тапанын жолугушуусу болуп өттү. Жыйындын жүрүшүндө ЮНИСЕФ министрликке «iEMDOO» маалымат системасын ишке киргизүү үчүн 507 моноблок тапшырды. Бул система баштапкы медициналык-санитардык жардам деңгээлинде эмдөө программасына санариптик инструменттерди киргизүүгө, персоналдаштырылган эсепти жакшыртууга жана балдарды эмдөө менен камтууну жогорулатууга мүмкүндүк берет. Демилге Кыргызстанда баштапкы медициналык-санитардык жардамды модернизациялоого жана саламаттыкты сактоодо санариптик технологияларды өнүктүрүүгө багытталган.

 

Жолугушуунун жүрүшүндө ЮНИСЕФтин 2023-2027-жылдарга карата өлкө программасы да талкууланды. Самман Тапа Саламаттыкты сактоо министрлиги, ЮНИСЕФтин жүргүзүлүп жаткан иш-чаралары жана иш планы менен тыгыз кызматташуунун маанилүүлүгүн белгилеп, уюмдун Кыргызстандагы балдардын ден соолугун, өнүгүүсүн жана бакубаттуулугун жакшыртууга умтулуусун баса белгиледи. Бул аракеттер бардык жарандардын өмүр бою негизги медициналык кызматтардын толук спектрин камтыган, финансылык кыйынчылыктарсыз сапаттуу медициналык тейлөөгө жетүүсүн камсыз кылууга багытталган.

 

«I-EMDOO» системасы Кыргызстандагы медициналык кызматтарды санариптештирүүдөгү олуттуу прогрессти билдирет. Эмдөөлөрдү каттоону толугу менен санариптештирүү менен система медициналык кызматкерлердин административдик жүгүн азайтат, бул аларга бейтаптарды тейлөөгө көбүрөөк көңүл бурууга жана коомдук саламаттыкты сактоонун алдын алуу чараларынын алкагында камтылбай калган балдарды жана калкты оңой көзөмөлдөөгө мүмкүндүк берет. Учурдагы саламаттык сактоо маалымат базалары жана платформалары менен интеграциялоо коомдук саламаттыкты сактоону эффективдүү башкаруу үчүн маанилүү болгон ар тараптуу жана так маалыматтарды чогултууну камсыздайт», - деди Самман Тапа.

«ЮНИСЕФтин Өкүлү Самман Тапа мырза менен жолугуп жатканыбызга кубанычтабыз жана Кыргызстанга, өзгөчө эне жана баланын саламаттыгы тармагында көрсөтүлүп келе жаткан колдоо үчүн терең ыраазычылык билдиребиз. Биздин кызматташтыгыбыз уланып, чыңдалып жатканы маанилүү. Өткөн жылы эле биз өлкөнүн саламаттыкты сактоо тармагын өнүктүрүүдө олуттуу ролду ойногон 3 миллион долларга жакын жардам алдык. ЮНИСЕФтин COVID-19 пандемиясынын учурунда маанилүү болгон иммунизация системасын санариптештирүүгө кошкон салымы өзгөчө баалуу. Биз мындан ары жемиштүү өнөктөштүктү, анын ичинде техникалык колдоо жана эксперттик жардам маселелерин чыдамсыздык менен күтөбүз. Учурда биз саламаттыкты сактоо тутумундагы кырдаалга комплекстүү баа берүүнү жүргүзүп жатабыз жана бирдиктүү эксперттик топ түзүү үчүн эл аралык өнөктөштөрдүн, анын ичинде ЮНИСЕФтин, ДССУнун жана башка уюмдардын аракеттерин бириктиришибиз керек. Бул бизге Кыргызстандын саламаттыкты сактоо тармагын мындан ары өнүктүрүү боюнча негиздүү сунуштарды иштеп чыгууга мүмкүндүк берет»,-деди КРнын саламаттык сактоо министри Эркин Чечейбаев.

 

2025-жылы эмдөө процессин кагазсыз эсепке алууга толук өтүү үчүн шарттарды камсыз кылуу пландалып жатканын белгилейбиз. Бул үчүн бардык журналдарды жана эсепке алуу формаларын санариптештирүү, ошондой эле республика боюнча 1750гө жакын эмдөө пункттарында «iEMDOO» маалымат системасын киргизүү талап кылынат.

 

Маалымат үчүн:

Компьютерлер ЮНИСЕФтин аракеттеринин алкагында ГАВИ (Вакциналар жана иммунизация боюнча Глобалдык альянс) жана Канада Өкмөтүнүн колдоосу менен тапшырылды. Бул салым ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы саламаттыкты сактоо системасын чыңдоо боюнча жүргүзүп жаткан аракеттеринин бир бөлүгү болуп саналат. ЮНИСЕФ ГАВИ менен биргеликте жакында төрөт үйлөрүндөгү дагы бир маалыматтык система үчүн 117 компьютер, 9500дөн ашык жеке коргонуу каражаттары жана Саламаттык сактоо министрлигине вакциналарды ташуу үчүн 26 жол тандабас алып берген.

05.02.2025
КР Саламаттык сактоо министри Эркин Чечейбаев тармакты өнүктүрүү боюнча пландары менен бөлүштү

Бүгүн, 2025-жылдын 5-февралында Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин пленардык жыйынында Саламаттык сактоо министри Эркин Чечейбаев өз ишмердүүлүгүндөгү негизги багыттарды белгиледи:

«Мен саламаттык сактоо тутумун өнүктүрүүдө негизги деп эсептеген багыттарга токтолгум келет. Биринчи кезекте – бул башкаруу деңгээлиндеги системалуу коррупцияга каршы күрөш. Бул жөнөкөй дарыгерлерге эмес, чечим кабыл алган жетекчилерге, Саламаттык сактоо министрлигинин борбордук аппаратынын, республикалык медициналык уюмдардын жетекчилерине, башкы дарыгерлерге, мамлекеттик каражатты бөлүштүргөн жана сатып алууларды жүргүзгөн адамдарга тиешелүү. Коррупцияга каршы күрөш – менин ишмердүүлүгүмдөгү эң маанилүү багыттардын бири.

Экинчиден, калкты дары-дармектер жана медициналык буюмдар менен жеткиликтүү камсыздоо. Бул финансылык жактан гана эмес, физикалык жана географиялык жеткиликтүүлүктү да камтыйт. Айрыкча алыскы аймактардагы жарандар өздөрүнө керектүү дары-дармектерди оңой сатып ала алышы керек. Бул багытта Кыргызстанда азыр олуттуу көйгөйлөр бар.

Үчүнчүдөн, «Кыргызфармация» мамлекеттик ишканасы боюнча маселе. Дары-дармектердин баасын жөнгө салуу идеясы абдан жакшы, бирок аны ишке ашыруунун механизмдери жакшыртууну талап кылат. Алгач пилоттук долбоорлорду киргизип, бардык процесстерди так иштеп чыгуу зарыл. Медицина мекемелеринде дары-дармектердин жетишсиздиги болбошу керек, калк зарыл болгон медикаменттер менен камсыз болушу керек. Учурда биз кырдаалды талдап жатабыз, андан кийин өз сунуштарыбызды киргизебиз.

Төртүнчү багыт – стационардык кызматты чыңдоо. Ооруканаларды куруу, оңдоо жана заманбап медициналык жабдуулар менен камсыздоо иштерин улантуу зарыл. Өлкө боюнча ооруканалардын абалы начар, жана биз муну өзгөртүшүбүз керек. Айрыкча алыскы аймактарда, райондордо жаңы клиникалар курулушу керек. Азыр клиникалар ар кандай фонддордун жана башка каржылык булактардын эсебинен курулууда, бул ишти күчөтүү керек.

Кадр маселеси дагы чоң көйгөй бойдон калууда. Медициналык адистердин жетишсиздиги аймактарда гана эмес, Бишкек жана Ош шаарларында да байкалууда. Бизге врачтар, орто медициналык кызматкерлер жетишпейт. Медициналык кызматкерлердин эмгек акысын жогорулатуу бул көйгөйдү чечүүнүн негизги фактору болуп саналат. Биз буга байланыштуу комплекстүү анализ жүргүзүп жатабыз жана жакынкы убакта өз сунуштарыбызды киргизебиз.

Жана акыркы маанилүү маселе – бул оорулардын алдын алуу жана профилактиканы өнүктүрүү. Азыркы учурда саламаттык сактоо тутуму негизинен оорулардын кесепеттери менен күрөшүүгө багытталган. Бирок биз алдыбызга калктын орточо жашоо узактыгын жогорулатуу, улгайган адамдардын жашоо сапатын жакшыртуу сыяктуу башка максаттарды коюубуз керек. Пенсионерлер ооруканага барып убакыт өткөрбөстөн, дени сак жана активдүү жашоо кечириши керек. Бирок мунун баары профилактикага жетиштүү деңгээлде каржы бөлүүгө байланыштуу. Азыр саламаттык сактоо бюджетинин болгону 5% гана профилактикага жумшалат, биз бул көрсөткүчтү жогорулатышыбыз керек.

Жалпысынан, мен саламаттык сактоо тутумун өнүктүрүүдө төрт негизги багытты көрүп турам – коррупцияга каршы күрөш, медициналык кызмат көрсөтүүлөрдүн жеткиликтүүлүгү, кадр саясаты жана профилактика», – деп билдирди Эркин Чечейбаев.

05.02.2025
Эне жана баланы коргоо улуттук борборунда операциялык зал, жандандыруу жана паллиативдик жардам бөлмөлөрү уюштурулду

Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун балдар онкологиясы бөлүмүндө онкологиялык патологиясы бар балдар үчүн операциялык зал, жандандыруу жана паллиативдик жардам бөлмөлөрү ачылды. Мындай чаралар онкологиялык патологиясы бар балдарга адистештирилген медициналык жардам көрсөтүүнүн сапатын бир топ жакшыртат.

Химиотерапия же нур терапиясын алган балдардын өмүрүнө коркунуч туудурган кыйынчылыктар сейрек эмес. Алардын иммундук системалары бул дарылоо аркылуу басылып, инфекцияларга алсыз болуп калат. Ошондуктан, Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун базасында жаңы адистештирилген түзүмдөрдүн ачылышыизоляцияга алынган бейтаптарга күнү-түнү мониторинг жүргүзүүгө, инфекциялык оорлошууларды алдын алууга, начарлоонун алгачкы белгилерине ыкчам чара көрүүгө мүмкүндүк берет. Мындан тышкары, балдар чоңдорго караганда респиратордук жардамга көбүрөөк муктаж.

Паллиативдик жардам негизги дарылоого толуктоо катары диагноз коюлган учурдан башталышы керек. Аны онкопатологиянын терминалдык баскычы менен гана байланыштыруу жаңылыштык. Мындай жардамдын негизги максаты - ыңгайлуу шарттарды түзүү, баланын жана үй-бүлөнүн жашоо сапатын жакшыртуу, физикалык, эмоционалдык жана социалдык кыйынчылыктарды жеңүүдө колдоо көрсөтүү. Изилдөөлөр паллиативдик кызматтарды эрте тартуу ата-энелердин тынчсыздануу жана депрессия деңгээлин азайтарын жана ооруканага шашылыш жаткырылгандардын санын азайтарын тастыктайт.

Бул түзүмдөрдү уюштуруу мультидисциплинардык бригаданы (онколог, реаниматолог, психолог, физиотерапевт жана социалдык кызматкер) жана кошумча каржылык чыгымдарды талап кылат.

Биз бул багытка инвестиция салуу медициналык гана зарылчылык эмес, ошондой эле аярлуу бейтаптар алдындагы коомчулуктун моралдык милдети деп эсептейбиз.

04.02.2025
Саламаттык сактоо министрлигинин жамаатына жаңы жетекчи тааныштырылды

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Данияр Амангельдиев Саламаттык сактоо министрлигинин жамаатына жаңы жетекчини – Саламаттык сактоо министринин милдетин аткаруучу Эркин Чечейбаевди тааныштырды.

МинКаб Төрагасынын биринчи орун басары белгилегендей, саламаттык сактоо министринин кызмат ордуна дайындоо үчүн Эркин Чечейбаевдин талапкерлиги Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешине макулдашуу үчүн киргизилет. 

03.02.2025
Сасык тумоо жана КРВИ боюнча эпидемиологиялык абал

 Саламаттык сактоо министрлигинин Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин оперативдүү маалыматы боюнча, 2025-жылдын 5-жумасында (27.01.25 - 02.02.25) республика боюнча курч респиратордук вирустук инфекциялардын 11037 учуру жана сасык тумоонун 40 учуру (и.к. 156,0) катталган, өткөн жумага салыштырмалуу (04-жумада и.к. 161,9) -3,6%га төмөндөгөн. Жалпы ооругандардын 3,9% (436 учур) ооруканага жаткырылган.

 Бишкек, Ош жана Токмок шаарларында курч кармаган респиратордук инфекцияларга жана сасык тумоого окшош ооруларга көзөмөл жүргүзүү улантылууда.

Октябрь айынан бери (2024-жылдын 40-жумасынан 2025-жылдын 5-жумасына чейин) 1713 үлгү чогултулду, анын 260ы оң, анын ичинде 77,7% А (H1N1 (2009) - 200 учур, H3N2-2 учуру), В- 16,1% (42 учур), COVID-19 -6,2% (16 учур).

Ошондой эле курч респиратордук вирустук инфекциялардын циркуляциясы басымдуулук кылууда, 1713 үлгүнүн ичинен 1045и оң, анын ичинде РС вирусу – 29,7% (310), риновирус – 25,4% (266), аденовирус – 13, 3% (139), парагрипп I-IV – 12,1% (126), башка вирустар – 19,5% (204).

Республикада COVID-19 оорусуна жума сайын мониторинг жүргүзүү улантылууда. 2025-жылдын 05-жумасында Бишкек шаарында оорунун 1 учуру катталды.

 

КРВИ жана сасык тумоонун жайылышын болтурбоо үчүн төмөнкү алдын алуу чараларын сактоо керек:

 

- коомдук жайларга баргандан кийин колду самындап жууп же дезинфекциялоочу каражаттарды колдонуу;

- КРВИ же сасык тумоо белгилери бар адамдардан өзүн алыс кармоо;

- жуулбаган кол менен бетиңизге тийбеңиз,

- дем алуу этикетинин эрежелерин сактоо (чүчкүргөндө жана жөтөлгөндө мурунду бүгүлгөн чыканак же бет аарчы менен жабуу),

- КРВИ менен ооругандардын сезондук өсүшү байкалса, коомдук жайларга барууда беткаптарды колдонуу, социалдык аралыкты сактоо.

31.01.2025
КР Саламаттык сактоо министрлигинде 2024-жылдын жыйынтыгы боюнча коллегия болуп өттү

Бүгүн, 31-январда КР Саламаттык сактоо министрлигинде республиканын саламаттыкты сактоо уюмдарынын 2024-жылга карата ишмердүүлүгүнүн жыйынтыгы чыгарылып, ошондой эле быйылкы жылга ведомствонун алдында турган милдеттер талкууланды.

 

Коллегия Кыргыз Республикасынын Президентинин Администрациясынын социалдык саясат бөлүмүнүн башчысы Элден Калчакеевдин, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиевдин, министрдин орун басарларынын, ведомствого караштуу уюмдардын жетекчилеринин, ошондой эле республиканын саламаттык сактоо уюмдарынын жетекчилеринин катышуусунда өттү.

 

Күн тартибинде республикадагы саламаттыкты сактоо уюмдарынын ишмердүүлүгү, коомдук саламаттыкты сактоо кызматынын ишмердүүлүгү, дары-дармек саясаты жана саламаттыкты сактоо системасын санариптештирүүнү илгерилетүү маселелери каралды.

 

2024-жылга карата аткарылган иштердин жыйынтыгы боюнча Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министринин орун басары Медербек Исмаилов баяндама жасады.

30.01.2025
Кыргызстандын саламаттык сактоо министри Abbott компаниясынын өкүлдөрү менен жолугушту: Кыргызстанда жүрөккө механикалык имплант коюу пландалууда

2025-жылдын 30-январында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Жүрөк хирургиясы жана органдарды трансплантациялоо улуттук илимий-изилдөө институтуна барып, Abbott компаниясынын Россия Федерациясындагы өкүлчүлүгүнүн башкы директору Евгений Долженко баштаган делегациясы менен жолугушту.

Жолугушуунун жүрүшүндө жүрөк-кан тамыр оорулары менен ооруган бейтаптарды дарылоонун инновациялык технологияларын киргизүүнүн келечеги талкууланды. Тактап айтканда, талкуу жүрөк трансплантациясынын альтернативалык ыкмалары – LVAD (Left Ventricular Assist Device) HeartMate 3 системасынын жардамы менен механикалык сол карынчаны имплантациялоо жөнүндө болду. Бул аппарат жүрөккө канды айлантууга, анын жүгүн азайтууга жардам берген жана бейтапка активдүү жашоо жүргүзүү мүмкүнчүлүгүн камсыз кылуучу жогорку технологиялуу аппарат.

Министр Саламаттык сактоо министрлиги өлкөдө кардиохирургиялык жардамды жакшыртуу боюнча активдүү иш алып барып жатканын белгиледи. Abbott компаниясы менен кызматташуунун алкагында, LVAD имплантациялоо технологиясын ишке ашыруу бир нече этапта ишке ашат:

• Биринчи этап - Кыргызстандагы Жүрөк хирургиясы жана органдарды трансплантациялоо улуттук илимий-изилдөө институтунун жана Улуттук кардиология жана терапия борборунун кардиологдорун, кардиохирургдарын жана реаниматологдорун даярдоо;

• Экинчи этап - Москвада адистерди тереңдетип окутуу;

• Үчүнчү этап – Кыргызстанда жасалма жүрөктүимплантациялоо боюнча биринчи операцияны жасоо.

Жакынкы күндөрү Abbott компаниясынын делегациясы Жүрөк хирургиясы жана органдарды трансплантациялоо улуттук илимий-изилдөө институтунун адистери менен жолугушууларды өткөрөт жана мындай операцияларды жасоо үчүн зарыл болгон операциялык бөлмөлөр, керектүү аспаптар жана медициналык жабдуулар менен таанышат.

HeartMate 3 аппаратынын баасы 100 миң доллардын тегерегинде. Операцияны каржылоо маселеси иштелүүдө.

Мындай операцияларды өткөрүү Кыргызстанда жогорку технологиялык медициналык жардамды өнүктүрүүдө маанилүү кадам болуп, жүрөк жетишсиздиги менен ооруган бейтаптардын жашоо сапатын бир топ жакшыртат.

29.01.2025
Саламаттыкты сактоо министри Ош шаарындагы балдар клиникалык ооруканасында болуп, онкологиялык оорулар менен жабыркаган балдар үчүн жаңы оорукананын курулушун талкуулады

2025-жылдын 29-январында Ош шаарына болгон жумушчу сапарынын алкагында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Элдар Сулайманов менен бирге Ош облустар аралык балдар клиникалык ооруканасына барды.
Сапардын жүрүшүндө оорукананын балдар онкогематология бөлүмүндө орун жетишсиздигине байланыштуу актуалдуу маселелер талкууланды. Бүгүнкү күндө Ош, Баткен, Жалал-Абад облустарын кошкондо республиканын түштүк аймактарынан балдарды кабыл алган бөлүмдө 25 гана керебет бар, бул оорулууларды кабыл алуу мүмкүнчүлүгүн бир топ чектейт. Оорукана 540 койкага ылайыкталган, жылына 27 миңге жакын бала стационардык дарылануудан өтүп, күнүнө 800дөн 1500гө чейин бала амбулатордук жардам алат.
Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев онкогематология бөлүмүндө өлкөнүн бардык түштүк аймактарынан келген балдарды тейлегендигин эске алганда, керебеттердин жетишсиздиги маселеси өзгөчө актуалдуу болуп жатканын белгиледи. Ушуга байланыштуу Ош шаарына өзүнчө балдардын онкогематология ооруканасын куруу маселеси тараарын белгилеп. Жаңы имарат курулса азыркы бөлүмдүн жумушу жеңилдеп, медициналык тейлөөнүн сапатын жогорулаарын кошумчалап өттү.
Министр Балдар ооруканасынын директору Жыргалбек Толоровго жаңы оорукананын курулушун баштоо үчүн бардык керектүү документтерди даярдоону тапшырды.
Өз кезегинде Жогорку Кеңештин депутаты Элдар Сулайманов бул маселени чечүүгө активдүү салым кошууга жана Ош шаарына өзүнчө балдардын онкогематология ооруканасын куруу долбоорун илгерилетүүгө даяр экендигин билдирди.

28.01.2025
Бүткүл дүйнөлүк гемофилия федерациясы Кыргызстандагы гемофилия менен ооруган бейтаптарга колдоо көрсөтүүнү улантат

2025-жылдын 27-январында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинде Саламаттык сактоо министринин биринчи орун басары Медербек Исмаилов Бүткүл дүйнөлүк Гемофилия федерациясынын (WFH, Канада) Медициналык жана гуманитардык жардам боюнча директору доктор Ассад Хаффар менен жолугушту.

Жолугушуунун негизги максаты КР Саламаттык сактоо министрлиги менен WFH ортосундагы кызматташтыкты чыңдоо, ошондой эле гемофилия менен ооруган бейтаптарды мындан аркы колдоонун келечегин талкуулоо болду.

Жолугушуунун жүрүшүндө эл аралык кызматташтыктын негизги маселелери, анын ичинде гемофилия менен ооруган бейтаптарга гуманитардык жардам көрсөтүү программасын кеңейтүү, көрсөтүлүүчү жардамдын көлөмүн көбөйтүү перспективалары, мамлекеттик деңгээлде антигемофильдик факторлор менен үзгүлтүксүз камсыз кылуу жана бул оору менен ооругандарды колдоо үчүн улуттук программаны бекемдөө талкууланды. Бул талкуулар Кыргызстандагы гемофилия менен ооруган бейтаптардын жашоо сапатын жакшыртууга жана алардын керектүү медициналык кызматтарга жеткиликтүүлүгүн жогорулатууга багытталган.

Кыргызстанда гемофилия диагнозу коюлган бейтаптарга 15 жылдан ашык убакыттан бери Бүткүл дүйнөлүк Гемофилия федерациясы тарабынан берилген кандын уюшу факторунун концентраттары түрүндөгү өтө маанилүү гуманитардык жардам көрсөтүлүп келет. Бул мезгилдин ичинде республикага коагуляциянын VIII, IX жана VII факторлору бир кыйла өлчөмдө жеткирилди, бул 400 оорулууну өз убагында дарылоого мүмкүндүк берди. Гуманитардык жардамдын аркасында бейтаптар татыктуу жашоого жана керектүү медициналык жардамга ээ болуп келишет.

28.01.2025
Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун кызматкерлери эрте кийлигишүү программасынын активдүү катышуучулары

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин “Дени сак адам – өнүккөн өлкө – 2030” программасында калктын ден соолугун коргоонун көптөгөн маанилүү элементтери менен катар жаңы төрөлгөн ымыркайларды аудиологиялык скринингден өткөрүү маселелери да камтылган. Бул программанын алкагында жана ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы өкүлчүлүгүнүн колдоосу жана катышуусу менен Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун адистери Чүй төрөт үйүнө жана №2 шаардык төрөт үйүнө угууну скринингден өткөрүү аппараттарын орнотушту. Скрининг процедураларын сапаттуу аткаруу үчүн Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун кызматкерлери аталган медициналык мекемелердин адистери үчүн окутууларды өткөрүштү. Кесиптештерге бул изилдөөнү өткөрүүнүн методикасы үйрөтүлдү. Бул жаңы төрөлгөн ымыркайлардын угуусунун начарлашын эрте аныктоого багытталган өтө маанилүү кадам болуп, өз убагында диагноз коюуга, коррекциялоого, балдардын жашоо сапатын жакшыртууга, балдардын майыптыгын кыскартууга өбөлгө түзөрүн белгилей кетүү керек.

28.01.2025
Кыргызстандын саламаттык сактоо министри түрк делегациясы менен органдарды трансплантациялоо боюнча кызматташууну кеңейтүү маселесин талкуулады

Бүгүн, 2025-жылдын 28-январында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинде Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев менен Түркиянын Саламаттык сактоо министрлигинин Мамлекеттик ооруканалардын башкы директорунун орун басары доктор Бахар Айдынлы баштаган делегациясы менен жолугушуусу болуп өттү.

Жолугушууда тараптар Режеп Тайып Эрдоган атындагы Бишкек мамлекеттик кыргыз-түрк достугу ооруканасында органдарды трансплантациялоо жаатында кызматташуу маселелерин талкуулашты.

Ошондой эле, учурда доктор Бахар Айдынлы жетектеген түркиялык адистердин тобу Режеп Тайып Эрдоган атындагы кыргыз-түрк ооруканасынын иши менен таанышып жатканы айтылды. Делегациянын курамында жакынкы убакытта даярдыгына жараша эки бейтапка бөйрөк алмаштыруу операциясын жасоону пландап жаткан трансплантолог дарыгерлер бар.

Жолугушууда доктор Бахар Айдынлы трансплантологдордун эки тобу Режеп Тайып Эрдоган атындагы Бишкек мамлекеттик кыргыз-түрк достугу ооруканасында ишин уланта турганын билдирди. Дарыгерлер даярдыкка жараша бейтаптарга бөйрөк алмаштыруу боюнча операцияларды жасашат.

Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев учурда эки бейтап бөйрөгүн алмаштырууга даяр экенин билдирди. «Кыргызстан менен Түркиянын ортосунда буга чейин кол коюлган келишимдердин алкагында бөйрөктү трансплантациялоо башка бейтаптарга да жеткиликтүү болот. Бул операцияларды финансылоо Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин буйруктарынын негизинде ишке ашырылат. Бир бейтапка бөйрөк алмаштыруунун баасы 7,5 миң АКШ долларын түзөт. Алгачкы эки операцияга Президенттин демөөрчүлүк фондунан 15 миң АКШ доллары бөлүндү», - деди КРнын саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев.

28.01.2025
Сасык тумоо жана курч респиратордук вирустук инфекциялар боюнча эпидемиологиялык кырдаал

 Саламаттык сактоо министрлигине караштуу Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин оперативдүү маалыматы боюнча 2025-жылдын 4-жумасында (20.01.25 - 26.01.25) курч респиратордук вирустук инфекциялардын 11 441 учуру жана сасык тумоонун 53 учуру катталган (и.к. 161,9), өткөн жумага салыштырмалуу (03-жума, и.к. 166,2) -2,6%га аз катталган. Ооругандардын 5%ы (563 бейтап) ооруканага жаткырылган.

Лабораториялык изилдөөлөрдүн жыйынтыгы боюнча октябрь айынан бери курч респиратордук вирустук инфекциялардын таралуусу байкалууда, анын ичинде эң көп таралганы респиратордук синтициалдык вирус – 29,9%, риновирус – 25,2%, аденовирус – 13,2%, I-IV парагрипп – 12,1%, башка вирустук инфекциялар 19,6%ды түздү.

2024-жылдын декабрь айынын ортосунан баштап A/(H1N1(2009)) тумоосунан келип чыккан сасык тумоо мезгили байкалууда жана В тумоосунун айрым учурлары - 13,2% жана COVID-19 - 6,8% болду.

Эпидемияга каршы иш-чараларды өз убагында уюштуруу жана оорунун алдын алуу максатында кышкы каникулдан кийин балдардын мектепке баруусуна мониторинг жүргүзүлүүдө.

 

КРВИ жана сасык тумоонун жайылышын болтурбоо үчүн төмөнкү алдын алуу чараларын сактоо керек:

- коомдук жайларга баргандан кийин колду самындап жууп же дезинфекциялоочу каражаттарды колдонуу;
- КРВИ же сасык тумоо белгилери бар адамдардан өзүн алыс кармоо;
- жуулбаган кол менен бетиңизге тийбеңиз,
- дем алуу этикетинин эрежелерин сактоо (чүчкүргөндө жана жөтөлгөндө мурунду бүгүлгөн чыканак же бет аарчы менен жабуу),
- КРВИ менен ооругандардын сезондук өсүшү байкалса, коомдук жайларга барууда беткаптарды колдонуу, социалдык аралыкты сактоо.

27.01.2025
Кыргызстан алыскы аймактарда медициналык тейлөөнү жакшыртуу үчүн санариптик саламаттыкты сактоо технологияларын киргизүүдө

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын биринчи орун басары Данияр Амангелдиев, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев баштаган Кыргызстандын делегациясы Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаровдун тапшырмасы менен Москвага расмий иш сапары менен барды. Иш сапардын алкагында санариптик медицина тармагында алдыңкы чечимдерди иштеп чыгуучу SberMedAI компаниясынын өкүлдөрү менен жолугушуу болду.

Сүйлөшүүлөрдүн жыйынтыгында Кыргызстанда компакттуу медициналык комплекстерди – «Санарип ФАПтарды» киргизүү чечими кабыл алынды. Бул приборлор заманбап диагностикалык жабдуулар, анын ичинде электрокардиографтар, пульсоксиметрлери, кан жана заара анализаторлору, ошондой эле алгачкы диагностика үчүн башка аспаптар менен жабдылган көчмө кейс. «Санариптик ФАПтар» квалификациялуу медициналык адистер жетишсиз болгон өлкөнүн алыскы жана жетүүгө кыйын аймактарында медициналык кызматтарга жеткиликтүүлүктү кыйла жакшыртат.

Кошумчалай кетсек, саламаттыкты сактоону санариптештирүүнүн алкагында бул жабдуулар иштелип жаткан Sanarip Clinic маалымат системасына, атап айтканда бейтаптын электрондук амбулаториялык картасы менен туташтырылат. Бул реалдуу убакыт тартибинде дарыгерлерди керектүү маалымат менен камсыз кылып, медициналык маалыматтарды эффективдүү башкарууга мүмкүндүк берет.

Программанын алкагында 200 «Санарип ФАПты» сатып алуу пландаштырылууда, алар өлкөнүн бардык аймактарына таркатылат.

«Мындай технологияларды ишке киргизүү алыскы аймактардагы бейтаптарды диагностикалоону жана дарылоону жакшыртууга мүмкүнчүлүк берет. Бул демилге Кыргыз Республикасында санариптик саламаттыкты сактоону өнүктүрүү жана баштапкы медициналык-санитардык жардам системасын чыңдоо стратегиясынын бир бөлүгү болуп калат”, - деп баса белгиледи Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев.

Жакынкы айларда аймактарга алгачкы комплекстердин жеткирилиши күтүлүүдө.

20.01.2025
Сасык тумоо жана курч респиратордук вирустук инфекциялар боюнча эпидемиологиялык кырдаал

 Саламаттык сактоо министрлигинин Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин оперативдүү маалыматы боюнча, 2024-жылдын 3-жумасында (13.01.25 - 19.01.25) курч респиратордук вирустук инфекциялардын 11 761 учуру жана сасык тумоонун 41 учуру катталып (и.к. 166,2), өткөн жумага салыштырмалуу (02-жума, и.к. 105,0)  +1,6 эсеге жогору. Ооругандардын 4,8%ы (563 бейтап) ооруканага жаткырылган.

Лабораториялык изилдөөлөрдүн жыйынтыгы боюнча октябрь айынан бери курч респиратордук вирустук инфекциялардын таралышы байкалууда, алардын ичинен эң көп таралган респиратордук синцитиалдык вирус – 30,3%, риновирус – 25,8%, аденовирус – 13,2%, I-IV парагрипп – 11,4%, башка вирустук инфекциялар 19,3%ды түздү.

2024-жылдын декабрынын ортосунан баштап A/(H1N1(2009)) тумоосунан жана В тумоосунун айрым учурлары - 10,7% жана COVID-19 - 8,9% шарттаган сасык тумоо мезгили болду.

Эпидемияга каршы иш-чараларды өз убагында уюштуруу жана оорунун алдын алуу максатында кышкы каникулдан кийин балдардын мектепке баруусуна мониторинг жүргүзүлүүдө.

Республикада сасык тумоо, курч респиратордук вирустук инфекциялар жана COVID-19 инфекциясы боюнча эпидемиологиялык кырдаалга мониторинг жана баалоо улантылууда жана көзөмөлдө.

17.01.2025
КР Саламаттык сактоо министри Республикалык калыбына келтирүү борборуна барды

2025-жылдын 17-январында Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Аламүдүн районунун Дачное айылында жайгашкан Республикалык калыбына келтирүү борборуна барды. Иш сапардын жүрүшүндө министр борбордун иштөө шарттары менен таанышып, анын кызматкерлери менен негизги маселелерди талкуулады жана калыбына келтирүүчү жана адистештирилген медициналык жардам көрсөтүү системасын мындан ары өнүктүрүүнүн маанилүүлүгүн белгиледи.

 

Борбор профилактикалык, кеңеш берүү, дарылоочу, диагностикалык жана калыбына келтирүү сыяктуу кызматтардын түрүн көрсөтөт. Борбордунишмердүүлүгүнүн негизги багыттары бейтаптардын ден соолугун калыбына келтирүүгө көмөктөшүүчү дарылоо гимнастикасы жана дене тарбия секцияларын уюштурууну камтыйт.

 

Министр Кыргызстанда жыл сайын 1500гө жакын адам инсультка кабылып, калыбына келтирүүчү жардамга муктаж болоорун белгиледи. Мындан тышкары, жол кырсыгынан жабыркагандар жана дарылоонун паллиативдик стадиясындагы бейтаптар да жардамга муктаж. Мындай борборду түзүү республиканын бардык аймактарынан келген тургундар үчүн медициналык жардамдын жеткиликтүүлүгүн жана сапатын бир топ жакшыртат.

17.01.2025
Саламаттык сактоо министрлиги Бишкек шаарынын мэриясы менен биргеликте кызамык оорусу боюнча көчмө ыкчам штабдын жыйынын өткөрүүдө

2025-жылдын 16-январында КР саламаттык сактоо министринин орун басары Бубужан Арыкбаеванын жана Бишкектин вице-мэри Виктория Мозгачеванын төрагалыгы алдында КР Саламаттыкты сактоо министрлигинин көчмө ыкчам штабынын жыйыны уюштурулду. Бул жыйын Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин протоколдук тапшырмаларын жана Саламаттык сактоо министрлигинин кызамык менен күрөшүү боюнча штабынын чечимдерин аткаруунун жана кызамык боюнча алдын алуу жана эпидемияга каршы иш-чараларга көмөк көрсөтүүнүн алкагында уюштурулду. 

Талкууга коомдук саламаттыкты сактоонун жана Бишкек шаарынын мэриясынын өкүлдөрү, Бишкек шаарынын саламаттык сактоо уюмдарынын жетекчилери, билим берүү мекемелеринин, аймактык администрациялардын өкүлдөрү катышты. Жыйында учурдагы эпидемиологиялык кырдаал, кызамыктын, кызылчанын, курч респиратордук вирустук инфекциялардын жана сасык тумоонун чыгышына жооп катары жүргүзүлгөн эмдөө боюнча өнөктүктөргө мониторинг талкууланды.

Белгилей кетсек, өткөн жылы республикада кошумча жана тазалоочу эмдөөнүн үч баскычы өткөрүлгөн. Республика боюнча 918 000 бала жана 29 258 саламаттык сактоо системасынын кызматкери, орто жана жогорку окуу жайларынын окутуучулары жана студенттери эмдөөдөн өткөн.

2024-жылдын жыйынтыгы боюнча республиканын аймагында кызамык оорусунун 14 380 учуру, анын ичинен 5 681 учуру Бишкек шаарында катталган. 2025-жылдын башынан бери 229 жаңы учур, анын ичинде Бишкек шаарында 144 учур катталды. Оорунун күч алышынын негизги себеби – эмдөөдөн өткөндөрдүн көрсөткүчү талаптагыдан төмөндүгү, Бишкекте адамдардын 95% вакцина алышы керек болсо, учурда бул көрсөткүч 69 %ды түзөт.

Кызамык оорусунун андан ары жайылышын алдын алуу үчүн Саламаттык сактоо министрлиги 9 айдан 7 жашка чейинки курактагы балдар арасында тазалоочу эмдөө боюнча өнөктүктү улантууда, бирок эмдөөдөн баш тарткандардын айынан бул иш кыйынчылыктар менен коштолууда. Ушул себептен улам олуттуу эпидемиологиялык тобокелдиктер бар, себеби вирус эмделбеген балдардын арасында жайылып жатат.

Ыкчам штабдын жыйынынын жыйынтыгы боюнча төмөнкүдөй чечимдер кабыл алынды: кызамыкка каршы күрөшүү боюнча профилактикалык жана эпидемияга каршы иш-чараларды күчөтүү, профилактикалык эмдөөлөрдү 95%дан кем эмес деңгээлге жеткирүү; калк арасында түшүндүрүү иштерин күчөтүү, эмдөөнүн коопсуздугун жана маанилүүлүгүн түшүндүрүүгө багытталган маалыматтык-агартуу өнөктүктөрүн уюштуру.

13.01.2025
Чолпонбай айылында Үй-бүлөлүк дарыгерлер тобунун имараты ачылды

2025-жылдын 13-январында Талас облусунун Айтматов районуна караштуу Чолпонбай айылында Үй-бүлөлүк дарыгерлер тобунун жаңы имаратынын салтанаттуу ачылыш аземи болуп өттү. 

Жаңы имарат заманбап талаптарга жооп берет жана бардык зарыл эмеректер менен жабдылган. Бул маанилүү социалдык долбоор саламаттык сактоо министринин демилгеси менен “Ас-Сафа” кайрымдуулук фонду тарабынан ишке ашырылды.

Иш-чарага Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев, Жогорку Кеңештин депутаттары Марат Мураталиев жана Гулкан Молдобекова, “Ас-Сафа” кайрымдуулук фондунун аткаруучу директору Ибрагим Мальсагов, ошондой эле Чолпонбай айылынын тургундары жана Талас облусунун саламаттык сактоо уюмдарынын жетекчилери катышты.

Чолпонбай айылындагы Үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу 7906 адамга, анын ичинде 177 наристеге жана 89 кош бойлуу аялга медициналык кызмат көрсөтөт.

Министр Алымкадыр Бейшеналиев ачылыш аземде сөз сүйлөп, “Ас-Сафа” фондуна колдоосу үчүн ыраазычылык билдирди. Ошондой эле ал бул объекттин ишке кириши жергиликтүү тургундар үчүн медициналык тейлөө шарттарын жакшыртууга олуттуу салым кошо турганын белгиледи.

13.01.2025
Саламаттык сактоо министри Талас облустук бириккен ооруканасынын иши менен таанышып, жаңы ФАПтын ачылышына катышты

2025-жылдын 13-январында Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Талас облусунда иш сапары менен болуп, анын алкагында Чолпон Мамбетов атындагы Талас облустук бириккен ооруканасында болду.

Министр калкка көрсөтүлүп жаткан медициналык жардамдын сапаты жана орун алган көйгөйлөр менен таанышты.

Облустук оорукананын директору, облустук саламаттык сактоо боюнча координатор Нурдин Усупбеков министрге быйылкы жылы облустук ооруканага жүрөк-кан тамыр ооруларын дарылоочу ангиографиялык аппарат алынып келине турганын билдирди.

Бул аппаратты алуу маселеси оорукананын кардиология бөлүмүнүн дарыгерлери тарабынан былтыр көтөрүлүп, министр маселени чечүүнүн жолдорун карап көрүүнү убада кылган. Министр маселе чечилип, аппаратты сатып алууга 45 миллион сом бөлүнгөнүн жана үч айдын ичинде жеткирүү күтүлүп жатканын белгиледи.

Андан соң Алымкадыр Бейшеналиев Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттары Марат Мураталиев жана Гүлкан Молдобекова менен биргеликте Талас районунун Бал-Бал айылындагы фельдшердик-акушердик пункттун ачылышына катышты. ФАПтын курулушу “Ас-Сафа” кайрымдуулук фонду тарабынан каржыланды.

Фельдшердик-акушердик пункт бардык керектүү жабдуулар менен жабдылган жана сапаттуу биринчи медициналык жардам көрсөтүү үчүн бардык талаптарга жооп берет.

Министр өз сөзүндө Фондго ыраазычылык билдирип, аймактарда медициналык жардамдын жеткиликтүүлүгү жана сапаты ведомствонун ишиндеги негизги артыкчылыктардын бири экенин баса белгиледи.

13.01.2025
Республикадагы сасык тумоо жана курч респиратордук вирустук инфекциялар боюнча эпидемиологиялык абал

Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин ыкчам маалыматы боюнча 2024-жылдын 2-жумасында (06.01.25 - 12.01.25) курч респиратордук вирустук инфекциялардын 7415 учуру жана сасык тумоонун 38 учуру катталган (и.к. 105,0), өткөн жумага салыштырмалуу (01-жума, и.к. 60,0) +1,7 эсе жогору катталган, бул эпидемиялык босогодон (148,1) -29,1%га төмөн. Ооругандардын 7,9%ы (586 бейтап) ооруканага жаткырылган.

 Бишкек, Ош жана Токмок шаарларында курч респиратордук инфекцияларга (КРИ) жана сасык тумоого окшош ооруларга көзөмөл жүргүзүү улантылууда.

Октябр айынан баштап (2024-жылдын 40-жумасынан 2025-жылдын 2-жумасына чейин) 1335 үлгү алынган, анын ичинен 128и оң, анын ичинде 78,9% А (H1N1 (2009) - 100 учур, H3N2-1 учуру)), В-9,4% (12 учур), COVID-19 – 11,7% (15 учур).

Ошондой эле курч респиратордук вирустук инфекциялардын циркуляциясы байкалууда, алардын ичинен РС вирусу – 30,3% (280), риновирус – 26,2% (242), аденовирус – 12,8% (118), I-IV парагрипп – 11,4% (105), башкалар – 19,3% (179).

Республикада сасык тумоо, курч респиратордук вирустук инфекциялар жана COVID-19 инфекциясы боюнча эпидемиологиялык кырдаалга мониторинг жана баалоо улантылууда жана көзөмөлгө алынат.

 

КРВИ жана сасык тумоонун жайылышын болтурбоо үчүн төмөнкү алдын алуу чараларын сактоо керек:

- коомдук жайларга баргандан кийин колду самындап жууп же дезинфекциялоочу каражаттарды колдонуу;
- КРВИ же сасык тумоо белгилери бар адамдардан өзүн алыс кармоо;
- жуулбаган кол менен бетиңизге тийбеңиз,
- дем алуу этикетинин эрежелерин сактоо (чүчкүргөндө жана жөтөлгөндө мурунду бүгүлгөн чыканак же бет аарчы менен жабуу),
- КРВИ менен ооругандардын сезондук өсүшү байкалса, коомдук жайларга барууда беткаптарды колдонуу, социалдык аралыкты сактоо.

11.01.2025
Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри кызамык, курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо боюнча ыкчам штабдын жыйынын өткөрдү

Бүгүн, 2025-жылдын 11-январында, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев ыкчам штабдын жыйынын өткөрүп, анда кызамык, курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо боюнча учурдагы эпидемиологиялык абал талкууланды. Жыйынга саламаттыкты сактоо уюмдарынын жана санитардык-эпидемиологиялык кызматтын жетекчилери, ошондой эле облустук саламаттыкты сактоо координаторлору катышты.

Жыйындын жүрүшүндө министр оорунун деңгээли жана инфекциялардын жайылышына каршы чаралар тууралуу ыкчам маалыматтарды укту. Талкуунун жыйынтыгында Алымкадыр Бейшеналиев бир катар тапшырмаларды берди:

Республиканын саламаттыкты сактоо уюмдарынын жетекчилерине, саламаттыкты сактоонун областтык координаторлоруна жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөлдөө борборлоруна Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин курч респиратордук вирустук инфекциялардын, сасык тумоонун жана кызамыктын алдын алуу боюнча буйруктарынын аткарылышын жеке көзөмөлгө алуу, ошондой эле калктын кеминде 95%ын вакцина менен алдын ала турган инфекцияларга каршы эмдөө менен камсыз кылуу тапшырылды.

Кызамыкка шектелген бейтаптарды тез арада изоляциялоо үчүн курч респиратордук вирустук инфекциялардын белгилери бар бейтаптарга өзгөчө көңүл буруу менен ооруканалардын кире беришинде сорттоону күчөтүү. Мындан тышкары, 1 жашка чейинки балдар жаткан балдар бөлүмдөрүнө жана төрөт үйлөрүнө кирүүгө тыюу салынып, ооруканалардагы бейтаптарга келгендерге чектөө коюлсун.

Кабыл алуу бөлүмдөрүндө күтүү убактысын кыскартуу үчүн кошумча медициналык кызматкерлерди тартуу.

Республикалык ден соолукту чыңдоо жана массалык коммуникация борбору курч респиратордук вирустук инфекциялардын, сасык тумоонун алдын алуу, эмдөөнүн маанилүүлүгү боюнча калк арасында түшүндүрүү иштерин күчөтсүн. Буга диний лидерлерди, коомчулуктун лидерлерин жана педагогдорду тартуу.

Саламаттык сактоо министри калктын саламаттыгын сактоо жана инфекциялардын андан ары жайылышын алдын алуу үчүн бардык чараларды тез арада ишке ашыруу керектигин баса белгиледи.