Кыргызстанда өспүрүм кыздарды адамдагы папиллома вирусуна каршы эмдөө башталды
14.11.2022 / Просмотров: 2255
2020-2024-жылдарга Иммунопрофилактика программасын ишке ашыруу максатында Гави, Вакцина альянсынын финансылык жана техникалык колдоосу менен КР Саламаттыкты сактоо министрлиги стратегиялык багыттарды ишке ашыруу боюнча жаңы вакциналарды киргизүү чараларын көрүп жатат.
Кыргыз Республикасынын профилактикалык эмдөө календары.
2022-жылдын 14-ноябрында КРнын профилактикалык эмдөө календарына ылайык 11 жаштан кыздарды адам папилломавирусуна каршы эмдөө башталды. Негизги максаттуу топтон тышкары, Улуттук эмдөө боюнча техникалык эксперттик топ (НИТЭП) вакцинаны киргизүүнүн биринчи жылында 12-14 жаштагы кыздарды эмдөөнү сунуштады. Өспүрүм кыздарды пландуу эмдөө келечекте жыл сайын жатын моюнчасынын рагына кабылган 600дөн ашуун учурдун жана 300гө жакын өлүмдүн алдын алат. Бишкекте А.Токомбаев атындагы №24 мектеп-гимназиясында адамдагы папиллома вирусуна (HPV) каршы эмдөөнүн башталышына карата расмий иш-чара болуп өттү.
Иш-чара, КР балдардын укуктары боюнча ыйгарым укуктуу өкүлүнүн, КР Саламаттыкты сактоо министрлигинин өкүлдөрүнүн, ошондой эле мектеп жетекчилигинин жана Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун өкүлдөрүнүн катышуусунда өттү.
Эмдөө окуу жайдын медициналык борборунда бекер жүргүзүлөт. 2022/2023-окуу жылында 11 жаштагы кыздардан тышкары 12-14 жаштагы кыздарга да HPV вакцинасы салынат. Вакцина 6 айлык интервал менен эки жолу жасалат (эгерде биринчи доза ноябрда берилсе, экинчи доза май айында). Кыргызстан жана башка өлкөлөр HPV вакцинасын эмдөө графигине киргизген, аялдарды жатын моюнчасынын рагына каршы коргоону артыкчылыктуу милдет катары карашат. Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун эсеби боюнча, Кыргызстанда жыл сайын 600гө жакын аял жатын моюнчасынын рагы менен ооруйт, анын 300ү өлүмгө алып келет. Рактын бул түрү өлкөдөгү аялдардын рак оорусуна чалдыккандардын арасында 2-орунда турат жана 15 жаштан 44 жашка чейинки аялдарда рактын эң көп таралган түрү болуп саналат. GAVIнин колдоосу менен өлкөгө 368 000 доза HPV вакцинасы келди. Бүгүнкү күндө Саламаттыкты сактоо министрлигинин 2022-жылдын 18-июлундагы No859 “Кыргыз Республикасында өспүрүм кыздарга адам папилломасына каршы эмдөө киргизүү жөнүндө” буйругуна ылайык 2000ден ашык медицина кызматкерлери окутулуп, окуудан өтүштү. 100 миңден ашык маалыматтык материалдар басылып чыкты. КР Саламаттык сактоо министрлиги менен Билим берүү жана илим министрлигинин биргелешкен буйругуна ылайык, бүгүнкү күндө калк жана ата-энелер арасында активдүү түшүндүрүү иштери жүргүзүлүүдө. Дүйнөлүк Саламаттыкты сактоо уюмунун басма сөз катчысы доктор Джоана Мадурейра Лима бул жаатта мындай деди: «АПВ вакцинасын биринчилерден болуп киргизген акыркы изилдөөлөр көрсөткөндөй, Улуу Британиядагы HPV вакцинациясы рак алдындагы жараларды жана жатын моюнчасынын рагын дээрлик 90% азайткан.
Ошондой эле Швеция жатын моюнчасынын рагы бул өлкөдө 5 жылдын ичинде жок кылынышы мүмкүн деп болжолдоодо, бул жыл сайын 100 000 аялга 4 жаңы учурдан азыраак дегенди билдирет. Ошондуктан, мен бул вакцинаны ишке киргизүү Кыргызстандагы көптөгөн аялдардын жатын моюнчасынын рагына чалдыкпоого жардам берет деп толук ишенем”, - деди ДССУнун Кыргызстандагы регионалдык директорунун атайын өкүлү Жоана Мадурейра Лима.
"Бүгүнкү HPV вакцинасын киргизүү чечими бүткүл өлкө боюнча жаштардын өмүрүнө коркунуч туудурган, бирок алдын ала турган оорудан коргоодогу маанилүү кадам болуп саналат" деди GAVI Country Programs компаниясынын башкаруучу директору Табани Мафоса. «Бул вакцина коопсуз жана эффективдүү, ошондуктан биз аны Кыргызстандагы кыздарга жеткиликтүү кылуу үчүн өкмөт жана өнөктөштөр менен иштешип жатканыбызга сыймыктанабыз».
Маалымат катары:
• Жатын моюнчасынын рагы дүйнө жүзү боюнча коомдук саламаттыкты сактоонун негизги көйгөйү болуп саналат. ДССУнун (GLOBOCAN) маалыматы боюнча, жатын моюнчасынын рагы аялдарда таралган рактын төртүнчүсү. 2018-жылы дүйнө жүзү боюнча 560 000ден ашуун аял жатын моюнчасынын рагына кабылып, 300 000ден ашууну оорудан каза болгон. Аялдардын жатын моюнчасынын рак оорусунун негизги себеби - дүйнөдөгү эң кеңири таралган вирустардын бири болгон адамдын папилломавирусу (HPV). Өнөкөт HPV инфекциясы аялдарда жатын моюнчасынын рагынын өнүгүшүнө алып келет.
• Жатын моюнчасынын рак оорусунун финансылык жүгү: Өзбекстанда жана Молдовада жүргүзүлгөн изилдөөлөргө ылайык, жатын моюнчасынын рагын аныктоонун стадиясына жараша, бир жатын моюнчасынын рагын дарылоонун баасы 288 АКШ долларынан 1900 АКШ долларына чейин өзгөргөн. Кыргызстанда жатын моюнчасынын рагына чалдыккандардын 40%га чейинкиси өнүккөн стадиясында аныкталганын эске алып, Саламаттыкты сактоо министрлиги жатын моюнчасынын рагы менен ооруган бейтаптарды диагностикалоого, дарылоого жана кароого жыл сайын 500 миң АКШ долларын жумшайт. • HPV вакциналары: Учурда HPV вирусунун онкогендик түрлөрү менен инфекцияны алдын алган үч HPV вакцинасы бар.
Прикрепленные файлы:
Другие Новости
26.04.2024
«Ала-Тоо» санаторийи Кыргызстандын Саламаттык сактоо министрлигинин карамагына өттү
Медицина кызматкерлеринин сапаттуу эс алуусу жана ден соолугун чыңдоо максатында «Ала-Тоо» санаторийи Кыргызстандын Саламаттык сактоо министрлигинин карамагына өттү.
КР Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев белгилегендей, бул кадам өлкөдөгү медицина кызматкерлеринин иштөө шарттарын жакшыртуу жана ден соолугун чыңдоо максатында жасалды. «Дарыгерлердин, медайымдардын жана санитардык кызматкерлердин физикалык жана психоэмоционалдык абалын калыбына келтирүү жана жакшыртуу, өзгөчө пандемиядан кийин, мамлекеттин биринчи кезектеги милдети болуп саналат. Жеке өзүмдүн атымдан, ошондой эле республика боюнча 80 миңге жакын медициналык кызматкерлердин атынан президент Садыр Жапаровго медицина кызматкерлеринин ден соолугун чыңдоого жана алардын иштөө шартын жакшыртууга болгон аракети үчүн чын жүрөктөн ыраазычылык билдиребиз», - деп кошумчалады министр.
Ысык-Көл облусунун аймагында жайгашкан «Ала-Тоо» эс алуу үйү 1974-жылы курулуп, көп жылдардан бери эмгекчилердин ден соолугун чыңдоо жана эс алуусу үчүн кызмат кылып келет. Эс алуу үйү ээлеген жер тилкесинин аянты 24,76 гектарды түзөт. Аймак жашылдандырууну талап кылат. Мындан тышкары, ал жактагы коттедждердин эскилиги жеткенин эске алуу менен аларды бузуп, жаңы имараттарды куруу зарыл.
Өткөн жылы ал Кыргыз Республикасынын Президентинин Иш башкармалыгына өткөрүлүп берилген. КР Президентинин Иш башкармалыгы аркылуу эс алуу үйүнүн аймагына миң орундуу жаңы имараттарды куруу пландаштырылууда.
«Ала-Тоо» эс алуу үйү Ысык-Көлдүн жээгинде жайгашкан миңден ашык орундуу чоң мекеме. Анын аймагында ашкана, административдик имараттар, кампалар, ошондой эле кинотеатр жана башка инфраструктуралык объектилер бар.
26.04.2024
Кытайда жүрөгүнө операция жасалган балдарды “Манас” аэропортунан салтанаттуу тосуп алышты
“Эне-балага тирек” кайрымдуулук фонду менен Хэнань Сионке ооруканасынын кызматташуусунун алкагында Кытай Эл Республикасында жүрөгүнө операция жасалган 10 бала Кыргыз Республикасына кайтып келди.
Балдарды “Манас” эл аралык аэропортунан КР Министрлер Кабинетинин Төрагасынын орун басары Эдил Байсалов, Кытай Эл Республикасынын Кыргызстандагы Атайын жана Ыйгарым укуктуу Элчиси Ду Дэвэнь, “Эне-балага тирек” кайрымдуулук фондунун өкүлдөрү, медицина кызматкерлери, тууган-туушкандары жана достору тосуп алышты.
Тубаса жүрөк кемтиги бар балдар жакындары жана дарыгерлер, хирургдар тобу менен бирге ушул жылдын март айынын башында Кытайга дарыланууга жөнөтүлгөн.
«Бүгүн биз Чжэнчжоу шаарында жүрөк оорусунан ийгиликтүү дарыланып, мекенине кайтып жаткан кичинекей баатырларыбызды жылуу тосуп алуудабыз. Балдардын жүрөк оорусунан керемет жол менен куткарылышы, Кыргызстан менен Кытайдын элдеринин уланып жаткан жакындаштыгынын, достугунун жана жакшы коңшулаштыгынын тарыхынын дагы бир барагы болуп саналат. Бүгүн баарыбыз кубанычтабыз. Кыргыз Республикасынын Биринчи айымы Айгүл Жапарованын «Эне-балага тирек» фондунун демилгесин жана Кытай Эл Республикасынын Элчилиги менен Хэнань провинциясынын Элдик өкмөтү тарабынан колдоо жана кызматташтыкты белгилей кетүү керек. Өлкө жетекчилигинин, Министрлер Кабинетинин жана жалпы элибиздин атынан Кытай Эл Республикасынын жетекчилигине жана элине чын жүрөктөн ырахматымды жана терең ыраазычылыгымды билдиргим келет», - деди Министрлер Кабинетинин башчысынын орун басары өз сөзүндө.
Эдил Байсалов 2023-жылы Кыргызстандын Президенти Садыр Жапаров менен Кытай Эл Республикасынын Төрагасы Си Цзиньпин тарабынан түзүлгөн эки өлкө ортосундагы ар тараптуу стратегиялык өнөктөштүктүн деңгээлин белгиледи.
«Улуу Кытай, салттуу стратегиялык өнөктөшүбүз Россия Федерациясы жана боордош Түркия менен бирге Кыргызстандын эли жардамга жана колдоого муктаж болгондо биз кайрылган үч өлкө болуп саналат жана биз аларга ар дайым таяна алабыз деп билебиз», - деди Эдил Байсалов.
Кытай Эл Республикасынын Кыргыз Республикасындагы Атайын жана Ыйгарым укуктуу элчиси Ду Дэвэнь өз кезегинде айыгып кеткен балдар менен жолугуп жатканына кубанычын жана эки өлкөнүн гуманитардык кызматташтыгынын маанилүүлүгүн белгиледи.
26.04.2024
Төрөт үйлөрүндө бейтаптын электрондук картасын киргизүү
Sanarip MED санариптик саламаттыкты сактоону өнүктүрүүнүн максаттуу моделинин алкагында, өлкөнүн ооруканаларында санариптик чечимдерди киргизүү боюнча иштер жүрүп жатат.
Ооруканалар үчүн башка саламаттык сактоо маалымат системалары менен интеграцияланган санариптик медициналык карта иштелип чыккан жана ишке киргизилген. Бул санариптик медкарта бейтаптар жана алардын стационардык саламаттыкты сактоо мекемелериндеги медициналык абалы жөнүндө маалыматты камтыган кагаз жүзүндөгү медкартанын санарип формасы.
Бул бейтапка медициналык жардам көрсөтүүнүн бардык этаптарын, анын ичинде кабыл алуу, диагностика, дарылоо жана байкоо жүргүзүүнү камтыган электрондук документ.
Модулдардын бири – Кыргыз Республикасында акушердик, гинекологиялык жана неонаталдык медициналык кызматтын сапатын жогорулатууга багытталган төрөт жана төрөттөн кийинки жардамдын тарыхы. Төрөт учурунда жана төрөттөн кийинки мезгилде интра-наталдык жана постнаталдык жардам көрсөтүүнүн санариптик картасынын долбоору эненин жана жаңы төрөлгөн ымыркайдын ден соолугун башкаруу максатында сапаттуу медициналык документация жүргүзүү үчүн иштелип чыккан.
Маалыматтарга тез жетүүнүн жана төрөттүн динамикасын автоматтык түрдө көзөмөлдөө мүмкүнчүлүгүнүн аркасында көрсөтүлүүчү кызматтардын ачыктыгы жана сапаты жогорулайт. Бул клиникалык чечимдерде иш-аракеттердин алгоритмдерин деталдуу эсепке алууга мүмкүндүк берет жана чыгымдарды азайтууга жардам берет.
Бейтаптын санариптик медкартасынын жеткиликтүүгү, өзгөчө алыскы аймактардагы же жетүү мүмкүнчүлүгү чектелгендер үчүн медициналык кызматкерлер менен байланышын жеңилдетет.
Кыргыз Республикасында бейтаптын санариптик медициналык картасын киргизүү жана колдонуу процессине көз салуу жана анын функцияларын жакшыртуу үчүн саламаттык сактоо уюмдарында медициналык персоналдын дараметин жогорулатуу боюнча тестирлөө башталды.
Учурда окутуу жана ишке ашыруу процесстери экинчи жана үчүнчү деңгээлдеги беш акушердик уюмда, тактап айтканда, Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасында, Жалал-Абад бириккен клиникалык ооруканасында, Ысык-Көл жана Чүй облустук бириккен ооруканаларында жана Эне жана баланы коргоо улуттук борборунун Перинаталдык борборунда 2024-жылдын апрель жана май айларында жүрүп жатат.
Жогорудагы беш акушердик уюмдардын акушер-гинекологдору, акушеркалары, неонатологдору жана неонаталдык медайымдары бейтаптын санариптик медициналык картасын, анын ичинде акушердик жана неонаталдык бөлүктөрүн толтуруунун жана колдонуунун техникалык жана клиникалык аспектилери боюнча билимдерин жана көндүмдөрүн жогорулатууда.
Окутуу жана ишке ашыруу процесстери инновациялык чечимдер аркылуу алдын ала турган энелердин жана ымыркайлардын өлүмүн жана оорууларын кыскартууга багытталган БУУнун Түштүк-Түштүк Кызматташтыгы долбоорунун алкагында ишке ашырылууда. Долбоор КР Саламаттыкты сактоо министрлиги жана Бириккен Улуттар Уюмунун Калкты жайгаштыруу фонду тарабынан колдоого алынып, ишке ашырылууда.