Бүгүн 2024-жылдын 22-апрелинен 28-апрелине чейин белгиленген Европалык иммунизация жумалыгы башталды. Бул жылы жумалык ДССУнун Иммунизация боюнча кеңейтилген программасынын 50 жылдыгын жана Кыргызстандын улуттук эмдөө программасынын 30 жылдыгын белгилөөгө арналган. Евробиримдиктин, ДССУнун жана ЮНИСЕФтин колдоосу менен Саламаттыкты сактоо министрлиги жетектеген кампания эмдөө көптөгөн муундарды вакцина менен алдын ала турган оорулардан кантип коргогондугун көрсөтөт.

Негизги максат – жугуштуу оорулардын алдын алуу чарасы катары эмдөөнүн маанилүүлүгү жөнүндө калкка маалымат жеткирүү. Бул жумалыкта узак жана ден-соолукта өмүр сүрүүгө салым кошкон вакциналарга кеңири жол ачууга чакырыктар айтылат.

1974-жылы Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюму тарабынан демилгеленген Иммунизация боюнча кеңейтилген программа ар бир баланын өмүрүн сактап калуучу вакциналарга тең укуктуу жеткиликтүүлүгүн камсыз кылууга багытталган. Акыркы 50 жыылда вакциналар дүйнө жүзү боюнча миллиондогон адамдардын өмүрүн сактап, жугуштуу оорулардын жүгүн азайтып, дени сак келечекке жол ачты.

Кыргызстан калкты эмдөөдө орчундуу ийгиликтерге жетишти. ДССУнун Европа аймагынын башка өлкөлөрү менен биргеликте 2002-жылы Кыргызстан полиомиелиттен эркин өлкө катары тастыктама алган. Акыркы жылдарда ВИГА, ДССУ жана ЮНИСЕФтин колдоосу астында  Кыргызстандын улуттук эмдөөлөр календарына бир нече жаңы вакциналар: 2016-ж., пневмококк конъюгацияланган вакцина, 2018-ж., полиомиелитке каршы инактивацияланган вакцина, 2019-ж., ротавирус вакцинасы жана 2022-ж., адамдын папиллома вирусуна (АПВ) каршы вакцина киргизилди. 

Бул жетишкендиктерге карабастан эмдөөлөрдөн баш тартуулар “Бир кумалак бир карын майды чиритет” деген макал сындуу кала берүүдө жана бул ДСУнун Европа аймагында кайрадан кызамыктын пайда болуусунун себептеринин бири болду. Бүгүнкү күндө Кыргызстанда кызамыктын 8029 учуру 2024-жылдан бери катталды. Эмдөө вакциналардын жардамы менен бөгөт коюлучу кызамыктын жана башка оорулардын жайылуусун алдын алуунун кыйла натыйжалуу каражаты болуп кала бере тургандыгын эстен чыгарбоо зарыл. Вакцинанын бирдей жеткиликтүү болуусун камсыздоо жана коомчулуктун иммунизация программаларына карата ишенимин бекемдөө аркылуу биз учурдагы жана келечектеги муундардын ден соолугун сактап кала алабыз. 

«Кыргызстан 20 жылдан бери Бүткүл дүйнөлүк саламаттык сактоо уюмунун Европалык иммунизация жумалыгын өткөрүүдөгү демилгесин колдойт, 2024-жылы ал “Муундарды коргоо” урааны астында өтүп жатат. Кыргыз Республикасында жүргүзүлүп жаткан калкты пландуу иммунизациялоонун жардамы менен кептөөр, селейме, жаңы төрөлгөн балдардагы кургак учук менингити, “В” вирустук гепатити 5 жашка чейинки балдар арасында катталган жок. 1993-жылдан тарта өлкө полиомиелиттен эркин өлкө статусуна ээ. “Кыргыз Республикасынын Өкмөтү жана КР Саламаттык сактоо министрлиги Иммунизациялоо программасын коомдук саламаттык сактоонун артыкчылыктуу программаларынын бири катары аныктайт жана калкка иммунизациянын сапаттуу кызматтарынын адилеттүү жана туруктуу жеткиликтүүлүгүн камсыздоо боюнча бардык күч-аракетин жумшап жатат”,-деп белгиледи Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо башкармалыгынын башчысынын м.а. Анара Мамбетисаева.

“Европалык иммунизация жумалыгы – бул коммуникациялык иш-чараларды, ошондой эле жогорку тобокелчилик тобундагы калкка иммунизация жүргүзүү аркылуу иммунизациялоого көңүл бурдуруу үчүн колдонулуучу регионалдык демилге.  Саламаттык сактоо министрлиги жана биздин өнөктөштөрдүн биргелешкен аракеттеринин, анын ичинде улуттук иммунизация программасынын талыкпаган ишинин жардамы менен биз калктын ден соолугун чыңдоодо чоң прогресске жетиштик. Бирок Кыргызстандагы жана дүйнө жүзүнүн башка көптөгөн өлкөлөрүндөгү кызамыктын чыгышы, адамдарды эмдөө маселеси туруктуу көңүл бурууну талап кыла тургандыгын көрсөтүүдө. Биз Кыргызстандын кызамыктын чыгуусуна бөгөт коюуга багытталган күч-аракетин жогору баалайбыз жана ден соолук сакчысы болуп кала беребиз”, -деп белгиледи Кыргыз Республикасындагы ДССУнун өкүлү, д-р Ливиу Ведраско.

«Эмдөө - Кыргызстандагы балдардын ден соолугун чыңдоо үчүн гана эмес, аман калышы үчүн да эң зарыл чара. Азыркы учурда бул эң эффективдүү коомдук саламаттыкты сактоо чарасы. ЮНИСЕФ ар бир бала эмделип, анын ден соолугун коргоо үчүн Өкмөт жана башка өнөктөштөр менен иштөөнү улантууда», - деп белгиледи ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы өкүлүнүн орун басарынын милдетин аткаруучу Сильви Хилл.

***

Маалымдама: жыл сайын БДСУнун Европа аймагында оорулардын алдын алуу жана өмүрлөрдү коргоо үчүн аябагандай чоң мааниге ээ болгон иммунизацияны жайылтууга багытталган Европалык иммунизация жумалыгы (ЕИЖ) өтөт. Алгачкы жолу ЕИЖ 2005-ж., өткөн жана ага Аймактагы болгону бир нече өлкө катышкан. Демилгенин максаты ар бир бала вакциналардын жардамы менен алдын алууга боло турган оорулардан коргоого муктаж жана мындай коргоого укуктуу экендиги тууралуу маалыматты жайылтуу жолу менен эмдөөгө камтууну көбөйтүүдө турган. ЕИЖ ошол замат Аймактагы коомдук саламаттык сактоо тармагындагы эң эле көрүнүктүү жана белгилүү кампаниялардын бири болуп калды жана Кыргызстанда ДССУ долбоору – Борбор Азия боюнча COVID-19га жооп кайтаруу боюнча Европа биримдигинин (CACCR) колдоосу астында жүзөгө ашырылып жатат.

2024-жылдын 12-13-апрелинде Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын жана Жалал-Абад бириккен клиникалык ооруканасынын төрөт үйлөрүнүн Сапат комиссияларынын мүчөлөрүн камтыган медицина кызматкерлери натыйжалуу жана сапаттуу жардам көрсөтүү үчүн зарыл болгон эл аралык жана улуттук сапат принциптери, стандарттары жана инструменттери боюнча билимин жана көндүмдөрүн кеңейтип чыңдашты.

Жалал-Абад облустук клиникалык ооруканасынын неонаталдык реанимация бөлүмүнүн башчысы Рахат Изабекова башка семинардын катышуучуларына жеткиликтүүлүк, эффективдүүлүк жана ыкчамдуулук сыяктуу факторлор сапатка жетүүгө жардам берээри менен бөлүштү: «Биздин ооруканада балдардын жана энелердин өлүмүнүн алдын алуу, ошондой эле инфекцияларга каршы күрөшүүдө Сапат комитети маанилүү ролду ойнойт. Биздин максат – эне менен баланын ден соолугу чың болуп үйгө чыгарылышын жана ар бир бейтаптын жалпы канааттануусун камсыз кылуу. Семинарда алынган жаңы маалыматтын негизинде ар бир кадамды кылдат пландаштырып, эң негизгиси реалдуу план түзүшүбүз керек экенин түшүндүм. Ар бир кырдаалда шылтоолорду айта берсек, маселенин маңызын толук түшүнө албай, керектүү деталдары так жазылбай калат. Биздин максат жазалоо эмес, келечекте оор кырдаалды аныктоо жана алдын алуу».

Төрөткө чейинки кызматтардын жана квалификациялуу төрөттүн кенен камтылышына карабастан, энелердин өлүмүнүн көрсөткүчү кооптуу бойдон калууда жана ал 2022-жылы 100 000 тирүү төрөлүүгө карата 28,1 учурду түзүп келди. Бул көйгөйгө чара катары Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлиги коопсуздук стандарттарына жана калктын керектөөлөрүнө ылайык медициналык кызматтарды көрсөтүүнүн маанилүүлүгүн тааныган Улуттук сапат стратегиясын бекитти.

«Кызмат көрсөтүүнүн сапатын жогорулатуу биздин саламаттыкты сактоо системабыз үчүн маанилүү. Перинаталдык жардамды төрөт учурундагы жана төрөттөн кийинки мезгилге көбүрөөк маани беришибиз керек, анткени бул адам өмүрүн сактап калуу жана өлүү төрөттүн алдын алуу үчүн абдан маанилүү. Бул интервенциялардын камтылышын жогорулатуу гана эмес, кеп ар бир аял жана жаңы төрөлгөн баланын квалификациялуу, далилдүү жана урматка негизделген кам көрүшү тууралуу болуп атат. Энелерге жана жаңы төрөлгөн ымыркайларга медициналык кызмат көрсөтүүнүн сапаты жаатында медицина кызматкерлеринин потенциалын жогорулатуу боюнча бул семинар аталган максатка жетүүдөгү алгылыктуу кадам болуп саналат”, - деп Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министринин орун басары Айжамал Шамбетова белгилей кетти.

Эки күндүк семинардын катышуучулары сапат боюнча жалпы түшүнүктөрүн кеңейтип, Сапат комитети менен төрөт үйлөрүнүн/бөлүмдөрүнүн ортосундагы интеграцияны бекемдөө үчүн ар кандай сапат куралдарын колдонуп, үзгүлтүксүз сапатты жакшыртууну уюштуруу боюнча клиникалык билимин талкуулашты.

Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын медициналык кызматтын сапатын башкаруу бөлүмүнүн башчысы Дамира Турсунбекова баса белгилегендей: «Изилденген темалар бизге бейтаптардын канааттануусун жана көрсөтүлүүчү медициналык кызматтын сапатын жогорулатуу боюнча иштерди пландаштырууга жана натыйжалуу уюштурууга жардам берет. Эмпатия жана бейтаптын керектөөсүнө көңүл буруу абдан маанилүү жана коопсуздук деген түшүнүк ооруканага киргенде эле башталат: ага пандустардын орнотулушу жана тепкичтердеги белгилердин илиниши кирет. Өзүмдүн тажрыйбама таянып, сапат стандарттарын өзгөртүүгө бир эле адам болсо дагы олуттуу таасир эте алаарын көрдүм. Өзүбузгө жогорку талаптарды коюп, жетекчинин дагы эрки, көз карашы жана так багытты белгилеши маанилүү”.

БУУнун Калк фондунун жана Индиялык өнөктөштүк фондунун “Төрөт үйлөрүндө акушердик байкоо жана телеконсультация үчүн жооп берүү системасын колдонуу аркылуу сапаттуу медициналык кызматтарга жетүүдө алдын ала турган энелердин ооруларын азайтуу” долбоорунун алкагында медициналык кызматкерлердин потенциалын жогорулатуу боюнча иш-чаралар Кыргыз Республикасында сапаттуу медициналык тейлөөнү жакшыртуу, ар бир кош бойлуу аялдын жана жаңы төрөлгөн ымыркайдын өз убагында сапаттуу жардам алуусун камсыз кылууда маанилүү кадам болуп эсептелет.

Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын төрөт үйүнүн кош бойлуу аялдардын патологиясы бөлүмүнүн башчысы Тамара Азимбаева медициналык тейлөөнүн сапатын сактоо боюнча ой бөлүштү: “Бир чоң көйгөйдү чоо-жайына чейин бөлүп кароо менен сапаттуу жана рационалдуу чечимдеп кабыл алынат. Бул семинарда биз “даярдоо”, “контролду күчөтүү” сыяктуу жалпы терминдерди колдонууга караганда конкреттүү деталдарды берүү натыйжалуураак экенин билдик. Иштин жана көрсөтүлүүчү медициналык кызматтын сапатын жакшыртуу үчүн мен өзүмдүн бөлүмүмдө ушул ыкманы колдоном».

Талкуунун жүрүшүндө семинардын катышуучулары бүгүнкү күндө эмгек акынын аздыгы жана кадрлардын жана ресурстардын жетишсиздиги, тилекке каршы, дарыгерлерге бир топ жүктү алып келип, медициналык тейлөөнүн сапатына терс таасирин тийгизип жатканы тууралуу ой – пикир бөлүшүштү.

«Келечектеги ишибизде биз семинарда айтылган методологияны колдонуп, ар кандай көйгөйлөрдүн түпкү себебин аныктоого жана түшүндүрүүгө ниеттенип жатабыз. Оорукананын сапаты боюнча подкомитеттер биздин ишмердүүлүктү карап чыгып, эч кимди күнөөлөп же жазалабастан, жакшырта турган жерлерибизди аныктай алат. Бул максатта биз дарыгерлердин арасында өз ара көзөмөл жүргүзүү ыкмасын мындан ары да колдонобуз», - деди Асанова Асылкан, Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын төрөт үйүнүн башчысы.

Медициналык кызматкерлер, анын ичинде Ош облустар аралык бириккен клиникалык ооруканасынын жана Жалал-Абад бириккен клиникалык ооруканасынын төрөт үйлөрүнүн Сапат боюнча комитеттин мүчөлөрүнүн арасында өткөрүлгөн семинар Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлиги жана Бириккен Улуттар Уюмунун Калк фонду тарабынан колдоого алынып ишке ашырылуучу акушердик көзөмөл жана телемедициналык кызматтар сыяктуу инновациялык чаралар аркылуу алдын ала турган энелердин жана ымыркайлардын өлүмүнүн жана оорууларынын алдын алуусуна багытталган БУУнун Түштүк-Түштүк кызматташтыгы долбоорунун алкагында уюштурулган.

Саламаттык сактоо министрлигинин футбол командасы Кара-Кыргыз автономиялык облусунун түзүлгөндүгүнүн 100 жылдыгына арналган кичи футбол боюнча мелдеште 1-орунду ээлеп, жеңишин майрамдоодо. 2024-жылдын 20-21-апрелинде өткөн бул турнир президенттин “Кыргызстанда 2024-2034-жылдарга футболду мындан ары өнүктүрүү боюнча чаралар жөнүндө” Жарлыгын ишке ашыруунун алкагында уюштурулуп, анын максаты - футболду өнүктүрүү ден соолукту сактоонун жана чыңдоонун багыты катары кызматкерлердин физикалык даярдыгын жогорулатуу жана спортту пропагандалоо.

Турнирге министрликтердин, ведомстволордун, Бишкек шаарынын мамлекеттик жана муниципалдык мекемелеринин командалары катышты, бул спорттук иш-чараларга болгон кызыгууну жана алардын калк арасында физикалык активдүүлүктү жогорулатуудагы ролун чагылдырат.

Кыргыз Республикасынын Президенти С.Н. Жапаровдун 2022-жылдын 6-сентябрындагы №305 “Улуттук тазалык күнү жана 2023-2025-жылдар мезгилине тиричилик калдыктарын иштетүү боюнча натыйжалуу инфраструктура түзүү боюнча иш-аракеттер планы жөнүндө” Жарлыгынын 1-пункту менен апрель айынын үчүнчү ишембиси “Улуттук тазалык күнү” деп белгиленген.

Бүгүн, 2024-жылдын 20-апрелинде Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин борбордук аппаратынын кызматкерлери, министрликтин алдындагы Мамлекеттик санэпидэм көзөмөл департаментинин, “Кыргызфармация” мамлекеттик ишканасынын, Дары каражаттары жана медициналык буюмдар департаментинин, Милдеттүү медициналык камсыздандыруу фондунун, Электрондук саламаттык сактоо борборунун, Саламаттык сактоону өнүктүрүү жана медициналык техника борборунун кызматкерлери менен биргеликте  “Улуттук тазалык күнүнө” карата уюштурулган республикалык ишембиликке чыкты. Медициналык кызматкерлер ишембиликтин алкагында Бишкектин четиндеги Степное, Озёрное айылдары тараптагы 4.5 кмге жакын  жолдун жээгин таштандылардан тазалоо иштерин жүргүзүштү.

 Мындан тышкары республикадагы бардык саламаттык сактоо уюмдары мекемеге тийиштүү аймактарда ишембилик өткөрүштү.

Саламаттык сактоо министринин биринчи орун басары Медер Исмаилов айлана-чөйрөгө кам көрүү максатында мамлекет башчысы тарабынан демилгеленген иш-чараны колдоп ишембиликке чыгып, айлана-чөйрөнүн тазалыгына көңүл кош карабаган ар бир кызматкерге ыраазычылыгын билдирди. 

“Үч-төрт сааттын ичинде 250дөн ашык кап таштанды чыгарылып, калаабызды айланып өткөн жол жээги тазалыгы менен көз кубандырып калды. Мындай иш-чаралар туруктуу негизде жүргүзүлүп, мамлекетибиздин ар бир жараны жаратылышка аяр мамиле жасоого чакырам. Тазалык – ден соолуктун булагы эмеспи”, - деди ал. 

Бүгүн КР саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Ысык-Көл облусуна болгон иш сапарынын алкагында, Чолпон-Ата шаарында жайгашкан Ибн Сина атындагы Республикалык балдар реабилитациялык борборунун жаңы имаратынын курулуш иштеринин жүрүшү менен жеринде таанышты. 

Аталган имаратынын курулушу 2023-жылы май айында башталган. 2 кабаттан турган 3 корпус курулууда. Азыркы күндө курулуш иштери аяктап, ички жасалгалоо иштери жүрүүдө. 

Азыркы учурда ичүүчү суу менен камсыз кылуу үчүн скважинанын курулушу чечилип, имараттын тегерек четин көрктөндүрүүгө, балдарга спорт жана ойноо аянтчаларын курууга кошумча каражат бөлүү чечими кабыл алынган.

Борбордун ачылышы 2024-жылдын 1-июнунда Эл аралык балдарды коргоо күнүнө пландаштырылууда.

Жаңы имарат 100 орунга ылайыкташкан, бардык санитардык эпидемиологиялык талаптарга жооп берет. Борбордо 2 бөлүм, клиникалык, бактериологиялык лабораториялар, рентген кабинет, физиобөлүм, стоматологиялык кабинет, туз шахтасы, тамак-аш блогу, спорт зал, дарылоочу дене тарбия залы каралган. 

Борбордо өпкө оорулары менен жабыркаган балдарды дарылоо жана реабилитациялык жардам көрсөтүлөт.

2024-жылдын 19-апрелинде Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Ысык-Көл облусуна болгон иш сапарынын алкагында Ысык-Көл облусунун Жалпы дарыгерлик практика борборунда болуп, тез жардам бөлүмүнүн жаңы имаратынын курулушунун жүрүшү менен таанышты. Тамчы айылында «Ас-Сафа Борбору» коомдук кайрымдуулук фондунун каржылоосу менен Тез медициналык жардам бөлүмүнүн (ТМЖБ) имараты курулуп, бүгүнкү күндө курулуш иштери 70-80%га бүткөрүлдү. Учурда ички жасалгалоо жана жабдууларды орнотуу иштери жүрүп жатат.

Ысык-Көл облусунун Жалпы дарыгерлик практика борборунун директору Альмира Алдашеванын айтымында, ТМЖБнын 3 кабаттуу имаратынын курулушуна жалпы 40 млн сом сарпталды. Фонд биздин арызыбызды толугу менен жактырды жана курулуштан тышкары бөлүм бардык зарыл болгон медициналык жабдуулар жана эмеректер менен жабдылат. Кызматкерлердин жана бейтаптардын ыңгайлуулугу үчүн лифт орнотулат. Мындан тышкары, Тамчы айыл аймагынын айыл өкмөтү тарабынан ТМЖБнын айланасында көрктөндүрүү жана жашылдандыруу иштери жүргүзүлөт.

Министр өзгөчө туристтик сезондун алдында калкыбызды сапаттуу жана өз убагында медициналык жардам менен камсыздоодо Ысык-Көл облусунда тез жардам бөлүмүн уюштуруу чоң роль ойноорун баса белгиледи. Бөлүм өзгөчө кырдаалдар учурунда ыкчам жардам көрсөтүү менен чектелбестен, облустун калкынын жалпы ден соолугун чыңдоого да көмөктөшөт.

Тез медициналык жардам бөлүмүнүн расмий ачылышы жана ишке берилиши үстүбүздөгү жылы 20-майга пландалууда.

Республикада кене вирустук энцефалитинин (КВЭ) табигый очоктору бардык климаттык зоналарда аныкталган жана адам үчүн коркунучтуулугунун даражасына жараша белгиленет. Үстүбүздөгү жылдын 3 айында республика боюнча 156 адам кене чагып кайрылган. Анын арасында КВЭ жуктурган учур катталган жок. Чоң-Кемин, Кыргыз тоо кыркалары Күнгөй Ала-Тоо, Тескей Ала-Тоо айыл аймактарында жайгашкан очоктор олуттуу коркунучту жаратат.

Кене вирустук энцефалити кантип жугушу мүмкүн?

Оорунун козгогучу (арбовирус) адамга вирус жуккан кенен чаккан алгачкы мүнөттөрүндө анын ооруну басуучу шилекейи менен кошо жугат:

• КВЭ боюнча эндемикалык аймактарга барууда (токойлордо, токой сейил бактарында, жеке бакча участокторунда);

• кенелер жаныбарлар (иттер, мышыктар аркылуу келгенде;

• кене энцефалити боюнчу коопсуз аймактарда эчкинин (көбүнчө), койдун, уйдун чийки сүтүн ичкенде, кенелердин массалык чабуул учурунда сүттө вирус болушу мүмкүн. Баса белгилей кетүүчү нерсе, чийки сүт гана эмес, андан жасалган азыктар (быштак, каймак ж.б.) да жугуштуу;

• вирусту териге сүрткөндө кенени эзгенде же чаккан жерди тырмаганда.

• Ушул себептен чийки сүт азыктарын кайнагандан кийин гана колдонуу керек.

Оорунун кесепеттери: толук айыккандан ден соолук көйгөйлөрүнө чейин, майыптыкка жана өлүмгө алып келет.

Кене вирустук энцефалитке ким кабылышы мүмкүн?

Жашына жана жынысына карабастан бардык адамдар кене энцефалитинин инфекциясына кабылышат. Жумушуна байланыштуу токойдо жүргөндөр (жыгач өнөр жай ишканаларынын кызматкерлери, геологиялык чалгындоо кызматтары, автомобиль жана темир жол куруучулар, мунай жана газ түтүктөрүн, электр линияларын куруучулар, топографтар, мергенчилер, туристтер) тобокел тобуна кирет. Шаардын жашоочулары жумуш жана эс алуу учурунда шаар четиндеги токойлордо, сейил бактарында, бакча участокторунда жуктуруп алышат.

2024-жылдын 19-апрелинде Ысык-Көл облусунун Тоң районунун Бөкөнбаев айылындагы Жалпы медициналык практика борборунда «Эл Аман» мамлекеттик дарыканасы ачылды.

Ачылыш аземге КР саламаттыкты сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев катышты.

Министр өз сөзүндө мамлекеттик дарыканаларды ачуунун негизги максаты  калктын жеткиликтүү дары-дармектерге байланыштуу көйгөйлөрүн чечүү экенин белгиледи.

Жалпысынан Ысык-Көл облусунда 6 мамлекеттик “Эл Аман” дарыканасы иштөөдө.

Бүгүн, 19-апрелде Ысык-Көл облустук бириккен ооруканасынын аймагында Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Нургожоевич Жапаровдун демилгеси менен калкка сапаттуу медициналык жардам көрсөтүүгө багытталган 350 орундуу көп функционалдуу медициналык мекеменин имаратынын курулушу башталды. Долбоорду 2025-жылга бүтүрүү пландалууда.

Капсула салуу иш-чарасына саламаттыкты сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттары Гүлкан Молдобекова, Акылбек Түмөнбаев, ошондой эле Кыргыз Республикасынын Президентинин Ысык-Көл облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлү Уланбек Далиев, облустагы саламаттыкты сактоо мекемелеринин жетекчилери жана кызматкерлери катышты.

Министр өз сөзүндө ден соолукту чыңдоо, алдын алуу жана сергек жашоо мүнөзүн калыптандыруу азыркы дүйнөнүн эң маанилүү көйгөйлөрүнүн бири экенин, ошондуктан өлкөнүн мамлекеттик саясаты жарандардын ден соолугун сактоо жана чыңдоо үчүн бардык шарттарды түзүүгө багытталганын белгиледи.

«Өлкө калкынын саламаттыгы 2026-жылга чейинки Улуттук өнүктүрүү программасынын негизги артыкчылыктарынын бири болуп саналат жана бүгүнкү күндө калктын саламаттыгына кам көрүү маселеси мамлекеттин көңүл борборунда. Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Нуркожоевич Жапаровго терең ыраазычылык билдирем, анын колдоосу менен бул курулуш башталып, 600 миллион сомго жакын акча каражаты бөлүнүп жатат. Каракол шаарындагы жаңы облустук оорукананын курулушу облустун тургундарына көрсөтүлүүчү медициналык кызматтын сапатын жогорулатат».

Жалпы аянты 6200 м2 болгон 350 орундуу оорукана 5 блоктон турат, анда консультациялык-диагностикалык бөлүм, операциялык бөлмөсү бар хирургиялык жана травматология бөлүмдөрү, ЛОР, көз, терапия, онкология, балдар жана башка бөлүмдөр каралган, ошондой эле лаборатория, ашкана, кир жуучу жай, кампа ж.б. уюштурулат.

Мындан тышкары, оорукананын аймагында МОРГ, ТП, кислород станциясы, откана, автопарковка, генератор орнотулат.

Бишкекте “USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” демилгесинин алкагында иштелип чыккан комплекстүү реформалардын жетишкендиктери жана туруктуулугу” деген темада конференция өттү.

Конференция USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” беш жылдык долбоорунун жардамы менен Кыргызстандагы кургак учукка каршы саясатты жакшыртууну талкуулоого арналган. Анын ичине кургак учукту аныктоо, дарылоо, алдын алуудагы жетишкендиктер, инновациялар жана туруктуу өнүгүү стратегиялары кирген. Долбоор Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн өлкөдөгү кургак учукка каршы күрөшүү боюнча аракеттерин колдоого багытталган.

Конференцияга КР Жогорку Кеңешинин депутаты Айбек Маткеримов, КР Саламаттыкты сактоо министринин биринчи орун басары  Медер Исмаилов, Кыргызстандагы АКШнын элчилигинин убактылуу ишенимдүү өкүлү Лиз Зентос, ошондой эле медицина кызматкерлери, өнөктөштөр жана USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” долбоорунун адистери катышты. 

Конференциянын жүрүшүндө кургак учуктун лабораториялык диагностикасынын системасын чыңдоо, кургак учук менен ооругандарды активдүү аныктоону киргизүү тажрыйбасы, кургак учук боюнча областтык консилиумдун иши, ийгиликтүү дарыланган учурларды верификациялоону жана «кургак учук менен ооругандарды башкаруу» тажрыйбасын киргизүү, Кыргызстанда кургак учукка каршы жардам көрсөтүү системасын оптималдаштыруу боюнча баяндамалар угулду, ошондой эле кургак учук темасын сапаттуу чагылдыруу үчүн журналисттердин дараметин жогорулатуу боюнча жүргүзүлүп жаткан иштер тууралуу маалыматтар берилди.

Кыргызстанда кургак учукка каршы жардам көрсөтүү системасын өнүктүрүүгө кошкон салымы жана жемиштүү кызматташуусу үчүн ыраазычылык белгиси катары КР Саламаттык сактоо министрлиги USAIDге Ыраазычылык катын жана анын бир катар кызматкерлерине Ардак грамоталарды тапшырды.

Маалымат үчүн:

USAIDдин “Кургак учукту айыктыруу” долбоору Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө дары-дармекке туруктуу кургак учукка өзгөчө көңүл буруу менен, кургак учук менен ооруган адамдарды диагностикалоодо, дарылоодо жана айыктырууда колдоо көрсөтөт. Долбоор эл аралык сунуштамаларга ылайык Кыргызстандын кургак учукка каршы аракеттенүүсүн күчөтүү үчүн системаларды, шаймандарды, ресурстарды жана кадрдык потенциалды чыңдоого багытталган.

Бүгүн, 2024-жылдын 17-апрелинде, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Талас облусуна болгон иш сапарынын алкагында Чолпон Мамбетов атындагы Талас облустук биргелешкен ооруканасын кыдырып көрүп, оорукананын абалы менен таанышты. Анын жүрүшүндө кардиология бөлүмүнө ангиограф аппаратын алуу боюнча маселе көтөрүлүп, чечип берүү жагын караштарын айтып, дарыланып жаткан бейтаптардын абалынан кабар алды.

Андан соң Талас областтык санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борборунда болуп, ал жердеги көйгөйлөр менен таанышты.

Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Марат Мураталиев менен биргеликте Талас медициналык колледжине интерактивдик панель, компьютер, принтер сыяктуу заманбап жабдууларды тапшыруу аземине катышты. Колледждин эмгек жамааты менен жолугушууда учурдагы көйгөйлүү маселелердин бири болгон ремонт иштерине жардам берерин убада кылды. 

Мындан тышкары, Талас облустук Үй-бүлөлүк дарыгерлер борборундагы көйгөйлүү маселелер менен таанышып, элге шарттарды түзүү максатында ремонт иштерин бүткөрүү керек экенине токтолду.

Талас облусунун медицина кызматкерлери менен жолугушуу өткөрүлүп, анда айлык маяна, депозит, турак жай, ипотека, жумуш орундары боюнча маселелер көтөрүлдү.

Кенелердин активдүүлүгүнүн мезгили келди, суук түшкөнгө - кеч күзгө чейин созулат.

Кене энцефалити – бул биринчи кезекте борбордук нерв системасын жабыркатуучу курч жугуштуу вирустук оору. Оорунун кесепеттери майыптыкка жана өлүмгө алып келет.

Кене энцефалитинде адам өзүн алгач алсыз жана начар сезет. Болжол менен бир жумадан кийин бул симптомдор басаңдашы мүмкүн, бирок андан кийин катуу баш оору жана жогорку дене тап менен коштолгон экинчи фазасы пайда болот.

Оорунун мезгилдүүлүгү жана оорунун негизги белгилери

Оору кенелердин эң чоң активдүүлүгүнүн мезгили менен байланышкан жаз-күз мезгилдүүлүк менен мүнөздөлөт (апрель-сентябрь). Инкубациялык мезгил (инфекция жуккан учурдан тартып оорунун алгачкы белгилери пайда болгонго чейин) адатта 1 күндөн 60 күнгө чейин термелүү менен 7-14 күнгө созулат.

Оору катуу башталып, чыйрыгуу, катуу баш оору, температуранын 38-39 градуска чейин кескин көтөрүлүшү, жүрөк айлануу, кусуу менен коштолот. Бейтапты көбүнчө моюн жана ийинде пайда болгон ооруксунуу, көкүрөк жана белдин арткы бөлүгүндө, буту-колдогу булчуңдардын оорушу тынчсыздандырат. Бейтаптын көрүнүшү: бети кызарып канга толуп (гиперемия), кийинчерээк ал тулку боюна тарайт.

Эгерде адамда жогоруда аталган оорунун белгилери болсо, анда дарылоо-профилактикалык уюмдарга тез арада медициналык жардамга кайрылуу зарыл.

Кене вирустук энцефалитке ким кабылат?

Бардык адамдар жашына жана жынысына карабастан кене энцефалитинин инфекциясына кабылышат. Жумушу токойдо жүрүү менен байланышкан жарандарда (жыгач өнөр жай ишканаларынын кызматкерлери, геологиялык чалгындоо кызматтары, авто жана темир жол куруучулар, мунай жана газ түтүктөрүн, электр линияларын куруучулар, топографтар, мергенчилер, туристтер) жуктуруп алуу тобокелдиги жогору. Шаардын жашоочулары шаар четиндеги токойлордо, сейил бактарда, бакчаларда жумуш жана эс алуу учурунда жуктуруп алышы ыктымал.

Табиятта кене чаккандан кантип сактануу керек?

Жаратылышка эс алууга чыкканда жабык, ачык түстөгү кийимдерди кийүү талапка ылайык. Кийимдин ичине кене кирип кетпеши үчүн шымды өтүктүн ичине же калың резинасы бар байпактарга кыстарып коюу керек. Үстүнкү кийимди (көйнөк, куртка) шымга шымдап, жең манжети колго жабышып турушу шарт. Баш жана моюн жоолук менен жабылышы керек.

Кенелерден коргонуу үчүн дененин ачык жерлерин жана кийимдерди курт-кумурсканы качыруучу аэрозоль, мазь, крем ж.б.(репелленттер) менен сүртүп алса болот.

Кене вирустук энцефалитинин табигый очогу болгон учурда ар бир 30 мүнөт сайын кийимди жана денени текшерип, кийимге жабышкан кенелерди түшүрүп туруу керек.

Үйгө кайтып келгенден кийин бардык кийимдерди чечип, баштын терисин кылдат текшерип, эс алуудан алып келинген жууркан, дасторкон, сумкаларды силкип, күнгө илип коюңуз.

Кененин көп жабышкан жерлери — кулак, көкүрөк, колтук, моюн, табарсык, курсак жана белдин ылдыйкы бөлүгү.

ОшМУнун клиникасында дагы боор алмаштыруу операцияларын жасоо пландалууда. Бул тууралуу Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев ОшМУга болгон сапары учурунда айтты. Аталган клиниканын базасындагы алгачкы боор алмаштыруу операциясы Түркиянын Инөнү (İnönü) университетинин Тургут Озал атындагы клиникасынын дарыгерлери менен биргеликте жасалат.

“Кыргызстанда адам органдарын алмаштыруу боюнча операцияга муктаж жарандардын саны жыл санап өсүп келет. Буга байланыштуу өлкө башчысы С.Жапаров Турциянын президенти менен сүйлөшүп, бул багытта кыргыз адистерин даярдоо жана көмөк көрсөтүү макулдашылган. Ага ылайык, ОшМУнун клиникасындагы боор алмаштыруу операцияларын жасоо үчүн түзүлүп жаткан шарттар менен тааныштым. Клиникада бардык шарттар жеткиликтүү, болгону айрым техникалык аппараттарга буюртма берилиптир, май айында келери күтүлүп жатат. Буюрса ОшМУнун клиникасында дагы боор алмаштыруу операциясы жасалып баштайт”, - деди министр Алымкадыр Бейшеналиев.

Мындан тышкары, саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев университеттин 7 кабаттуу медициналык клиникасынын курулуш иши менен таанышты.  Ак-Буура кампусундагы медицина факультеттерин, “Ден соолук” кербени, окуу-илимий лабораториялык комплекстерин, виртуалдык клиникаларды көрүп чыкты.

Министр университеттин медициналык клиникасында болуп, биохимиялык, клиникалык жана цитологиялык лабораториясы, санариптик флюорография кабинети, ультра диагностикалык изилдөө кабинети, жандандыруу жана операциялык бокс жана кардиохирургия бөлүмдөрүндөгү бейтаптар үчүн түзүлгөн шарттар менен таанышты.

Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин буйругу менен 11-апрелден 13-апрелге чейин Жалал-Абад, Ош жана Баткен облустарында саламаттыкты сактоо боюнча координациялык комиссиянын көчмө жыйыны уюштурулду.

Жыйындар жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын, тиешелүү министрликтердин жана ведомстволордун өкүлдөрүнүн катышуусунда өттү.

Саламаттыкты сактоо боюнча координациялык комиссия иш-чаралардын натыйжалуулугун жана калкка маалымат жеткирүүнүн натыйжалуулугун төмөндөтүүчү тоскоолдуктарга байланыштуу бир катар орчундуу маселелерди аныктайт. Бул жолугушуулардын негизги максаты – 2030-жылга чейин Туруктуу өнүктүрүү максаттарына жетүү, анын ичинде вирустук гепатит, ВИЧ менен байланышкан оорулардын жана өлүмдөрдүн санын олуттуу кыскартуу, вакцина менен алдын ала турган оорулардын алдын алуу.

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын орун басарынын 2023-жылдын 22-декабрындагы №18-10835 кызамык оорусунун очогун жоюу жана республиканын аймагына андан ары жайылышын болтурбоо боюнча протоколдук буйругун ишке ашырууга өзгөчө көңүл бурулууда.

Бул иш сапарлардын алкагындагы маанилүү иш-чаралардын бири министрдин орун басары Айжамал Шамбетова менен аталган аймактардагы Гепатит жана ВИЧ инфекциясына каршы күрөшүү коомдук бирикмесинин өкүлдөрүнүн жолугушуусу болду. Жолугушууда бейтаптар дарылоо, эмдөө, органдарды трансплантациялоо, реабилитациялоо жана лабораториялык диагностика маселелерин көтөрүштү.

   Оперативдүү маалыматтар боюнча 2024-жылдын 15-жумасында (04.08-14.04.24) республика боюнча өткөн жумага (14-жума и.к. 58,9) салыштырмалуу КРВИ жана сасык тумоо менен ооругандардын саны 3775 (и.к. 53,2) катталып, -10%га төмөндөдү. Бардык оорулардын 69,6%ы 14 жашка чейинки балдар.

Октябрдан бери 2033 үлгү алынды, анын 317си оң, анын ичинде А тумоосунун 234 учуру - 73,8% (анын ичинде H3N2 –231, A/H1N1pdm-3), В грипп – 0,3% (1), COVID-19 –25,9% (82). Лабораториялык жыйынтыктар боюнча эпидемиялык мезгил A/H3N2 тумоосу менен шартталган.

Курч респиратордук вирустук инфекциялардын циркуляциясы бар, риновирус басымдуулук кылат – 32,2% (184), РС вирусу – 23,8% (136), I-IV парагрипп – 16,8% (96), башкалар – 27,2% (156).

Оорунун деңгээли республикалык көрсөткүчтөн (53,2-б.) жогору Бишкек (90,9), Ош (166,5) шаарларында жана Ысык-Көл (92,0), Баткен (67,2) облустарында катталууда.

Республикада COVID-19 инфекциясына жумалык мониторинг уланууда. 15-жума ичинде Бишкек шаарында 1 учур катталды.

Республика боюнча сасык тумоо, КРВИ жана COVID-19 оорусуна мониторинг жүргүзүү улантылууда, эпидемиологиялык абал көзөмөлдө.

#грипп #эпидемиологиялык абал

«Кыргызстанда микробго каршы туруктуулуктун (МКТ) таралышын, ден соолукка тийгизген таасирин жана бактериалдык инфекциялардын экономикалык зыянын баалоо боюнча улуттук изилдөө» долбоорунун алкагында in vitro диагностикасы үчүн лабораториялык материалдар, анын ичинде Биомерье (Франция) өндүрүшүнүнVitek 2 Compact 60 микроорганизмдерди идентификациялоонун автоматташтырылган системасы сатылып алынды.

Жабдууну тапшыруу аземи бүгүн, 2024-жылдын 15-апрелинде Ош шаардык Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык эпидемиологиялык көзөмөлдөө борборунда Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиевдин, ДССУнун Кыргызстандагы өкүлчүлүгүнүн жетекчиси Ливиу Ведраско, Ош облусу боюнча саламаттыкты сактоо координатору Шаятбек Абдурахманов жана борбордун кызматкерлеринин катышуусунда өттү.

Учурда дүйнөдө микробго каршы туруктуулуктун таралышы боюнча маалыматтарды чогултуунун туруктуу модели жок, ал эми Кыргызстанда ДССУнун техникалык колдоосу менен Кыргыз Республикасында микробго каршы туруктуулуктун таралышы боюнча пилоттук улуттук изилдөөнү баштоого даярдыктар көрүлүүдө.

Министр Алымкадыр Бейшеналиев өз сөзүндө Ольга Тосас Аугге жетектеген ДССУнун башкы кеңсесине жана Ливиу Ведраско жетектеген ДССУнун өлкөлүк кеңсесине Кыргызстанда антибиотиктерге туруктуулуктун таралышы боюнча изилдөөнү даярдоого жана жүргүзүүгө ар тараптуу колдоо көрсөткөндүгү үчүн ыраазычылык билдирди. «Өз кезегинде мен биздин саламаттыкты сактоо уюмдарыбыз изилдөөгө жигердүү катышып, дүйнө жүзүндө антибиотиктерге туруктуулуктун таралышы боюнча биринчи пилоттук изилдөөнү ийгиликтүү өткөрүүгө өз салымын кошот деп ишендиргим келет», - деп белгиледи ал.

Күтүлгөн натыйжалар МКТ чөйрөсүндөгү реалдуу кырдаалга объективдүү баа берүү жана чектөө стратегиясын андан ары иштеп чыгуу, микробго каршы препараттарды (МКП) колдонуу тактикасын аныктоо, МКП менен рационалдуу жана натыйжалуу дарылоо, инфекциялардан эмпирикалык дарылоо үчүн МКПнынегиздүү тандоо, Кыргыз Республикасынын ооруканаларында көп дарыга туруктуу микроорганизмдердин жайылышын ооздуктоо боюнча чектөөчү иш-чараларды жүргүзүү үчүн актуалдуу.

Белгилей кетсек, бүгүн жана эртең Ош, Баткен жана Жалал-Абад облустарындагы лаборатория кызматкерлери үчүн бул жабдуулардын жардамы менен оорунун козгогучтарын аныктоо жана алардын микробго каршы дарыларга сезгичтигин аныктоодогу иш процесси боюнча окутуулар өткөрүлөт. Декабрь айынын башында бул изилдөөгө катышкан ооруканалардын клиникалык кызматкерлери үчүн тренингдер өткөрүлгөн жана азыркы иш-чаралардын алкагында Кыргызстандын түндүк жана түштүк аймактарынын клиникалык адистери үчүн кайталоочу тренингдер өткөрүлүүдө.

 Бүгүн, 2024-жылдын 13-апрелинде, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Бишкек шаарындагы №6 Үй-бүлөлүк дарыгерлер борборуна барып, андагы калкка баштапкы медициналык-санитардык жардамдын жеткиликтүүлүгүн жакшыртуу максатында жүргүзүлгөн оңдоо иштеринин жыйынтыгы менен таанышты.

Үй-бүлөлүк дарыгерлер борборуна КР Жогорку Кеңешинин депутаты Дастан Бекешев жана борбор калаанын мэри Айбек Жунушалиев да барышты.

Оңдоо иштери 2023-жылдын төртүнчү кварталында башталып, бул үчүн бюджеттен 10,5 млн сомго жакын каражат бөлүнгөн. Медициналык тейлөөнүн ыңгайлуулугун жана натыйжалуулугун жогорулатуу үчүн регистратура кеңейтилди жана кабыл алууларды тезирээк түзүү үчүн, бейтаптардын суроо-талаптарына ыкчам жооп берүү үчүн жаңы компьютерлер орнотулду. Бул жерде санариптик чечимдер толугу менен колдонулат. Медициналык маалыматтарды ыңгайлуу жана коопсуз сактоо үчүн №6 ҮМБ электрондук медициналык картасын колдонууга өттү.

№6 ҮМБнын директору Асел Теңизбаева билдиргендей, алардын борбор катталган 102 миңдей  калкты, анын ичинен 24 миң жаш балдарды, 1700 мүмкүнчүлүгү чектелген адамдарды тейлеп, медицина кызматкерлери үчүн да, бейтаптар үчүн да ыңгайлуу шарттарды түзүүгө колдон келгендин баарын жасап атканын белгилеп өттү.

ҮМБнын түзүмүндө «Катталбаган калкты кабыл алуу», шашылыш жардам көрсөтүү бөлмөсү, парафин терапиясы, физио-реабилитациялык бөлмө жана башка көптөгөн кызматтарды көрсөтүүчү жаңы кабинеттер уюштурулган. Мындан тышкары, №6 ҮМБ жаңы флюорография аппаратын сатып алды, имараттын бардык периметрине жана ичине видеокөзөмөл камералары орнотулду, кеңсе эмеректери жана кызматкерлердин ишин жакшыртуу үчүн жабдуулар алынып, ҮМБнын аймагын көрктөндүрүү жана жашылдандыруу иштери да жүргүзүлдү.

Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев белгилегендей, Кыргыз Республикасынын Президенти жана Министрлер Кабинети саламаттык сактоо системасын өнүктүрүүгө, калктын саламаттыгынын көрсөткүчтөрүн жакшыртууга өзгөчө көңүл буруп жатат. Саламаттык сактоо уюмдарынын инфраструктурасы жана материалдык-техникалык жабдылышы жакшыртылып жатат. «Бир күн мурун Жалал-Абад облусунда эки жаңы оорукана пайдаланууга берилди. Алдыга коюлган милдеттерди аткаруу боюнча Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлиги тарабынан туруктуу иштер жүргүзүлүүдө, анын ичинде оорукананын жаңы имараттарын куруу, заманбап жабдуулар менен жабдуу жана автопаркты жаңылоо. Сапаттуу медициналык кызмат көрсөтүүлөрдүн жеткиликтүүлүгүн жакшыртуу үчүн бардык иштер жасалууда», - деди министр.

Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаров бүгүн, 12-апрелде, Жалал-Абад облусуна болгон иш сапарынын алкагында Жалал-Абад шаарындагы облустук клиникалык оорукананын жаңы курулган имаратын ачты.

Оорукананын курулушу 2023-жылдын май айында республикалык бюджеттин эсебинен башталган. Аталган медициналык мекеменин үч кабаттуу имараты 100 орунга эсептелген. Жаңы имаратта терапия, неврология жана “жасалма” бөйрөк бөлүмдөрү жайгашкан. Жалал-Абад облустук ооруканасы 435 керебет менен жабдылган, облустун бардык райондорунан 1,2 миллион калкы бар бейтаптарды жана 135 миң калкы бар шаар тургундарын кабыл алат жана тейлейт.

Мамлекет башчысы катышуучуларды оорукананын жаңы имаратынын ачылышы менен куттуктап, жарандардын ден соолугу мамлекеттик саясаттын приоритети экенин белгиледи. Ал оорукана ар кандай кызматтарды сунуштоо менен дартына даба издеп келгендердин муктаждыктарын канааттандырат деп ишенет.

Садыр Жапаров мамлекет элдин ден соолугуна кам көрүү багытында биринчи кезекте алдын алуу иштерине көңүл бурууга жана мына ушундай заманбап медициналык имараттарды курууга милдеттүү экенин баса белгиледи. 2022-жылы медицина тармагына 207 атайын жабдык алынган. 218 тез жардам, 117 санитардык унаа, жалпы жонунан 335 автоунаа сатып алынган. Ал эми 2023-жылы болсо медициналык 30 объектиде курулуш иштери жүргүзүлдү: облустук ооруканалар жаңырды, перинаталдык борборго 222 млн сом акча каражаты бөлүнүп, курулушу башталды. Жер-жерлерде мамлекеттик дарыканаларды ачуу боюнча иштер жүрүп жатат.

Садыр Жапаров өткөн жылы бөйрөктү алмаштыруу борборун ачылганын эске салып, боорду алмаштыруу борборун уюштуруу боюнча чечим кабыл алынганын айтты. Кыргызстанда  Түркиянын дүйнөгө аты угулган дарыгерлеринин тажрыйбасына таянып, улуттук борбор түзүлөт. Муну менен боорунан жабыркагандарды нечендеген жылдар бою түйшөлткөн маселе чечилет. Жылдын аягына чейин тиешелүү иштер башталат.

Мамлекет башчысы өткөн жылы Жалал-Абад облусунда 12 фельдшердик-акушердик пункт колдонууга берилгенин айтты. Бүгүн Жалал-Абад шаарында  жаңы 2 оорукананын имараты пайдаланууга берилип жатат. Акыркы эки жыл аралыгында өлкөбүздөгү саламаттыкты сактоо тармагындагы ири реформалардын алкагында жалпысынан республика боюнча ооруканалардын шарт-жагдайларын жакшыртуу, мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү аракети көрүлүп жатат. Жалал-Абад облусунун калкынын ден соолугуна кам көрүүчү негизги медициналык мекеме болгон облустук ооруканын эскилиги жеткен дарылануу корпустары жаңыланууда.
Садыр Жапаров үч кабаттуу даяр жаңы имарат пайдаланууга берүү алдында турганын, эми мындан ары жаны кейип, дартка даба издеп келген тургундар керектүү бардык шарттар түзүлгөн медициналык мекемеде дарыланып баштаарын белгиледи. Өмүр сакчылары болсо заманбап, жайлуу имаратта өз жумуштарын улантышмакчы.

Президент курулушка жумшалган каражат 2023-жылы Жалал-Абад шаарын өнүктүрүү багытында республикалык бюджеттен бөлүнгөн 2 миллиард сомдун эсебинен жүргүзүлгөнүн маалымдай кетти. Шаарды өнүктүрүүгө каралган каражат калаанын инфратүзүмүн жакшыртуу, өндүрүш жайларын ачуу, саламаттыкты сактоо мекемелеринин курулушуна жумшалды.

Мындан башка Мамлекет башчысы аталган 2 млрд. сом акча каражатынын эсебинен Жалал-Абад облустук Кургак учукка каршы күрөшүү борборунун жаңы заманбап имараты дагы курулду. Ал ошондой эле курулуп жаткан, көбү бүткөнү калган башка медициналык объектилер жөнүндө айтып берди. Жалал-Абад облусунда саламаттыкты сактоону өнүктүрүү жогорку темпте кетүүдө, аны жакшыртуу аракеттери мындан ары да улантыла бермекчи.

Андан соң Президент Садыр Жапаров жаңы имаратты кыдырып, гемодиализ үчүн орнотулган атайын жабдууларды көрүп чыкты, медицина кызматкерлери менен баарлашты.

Жалал-Абад облусуна болгон иш сапарынын алкагында, 12-апрелде Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Жеңишбек Токторбеков менен биргеликте «Эл Аман» мамлекеттик дарыканасын ачты. 
«Эл Аман» мамлекеттик дарыканаларын колдоо жана андан ары өнүктүрүү максатында Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаты Жеңишбек Токторбеков дарыкананын имаратын курууга каражат бөлдү.
 Саламаттыкты сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев эл өкүлүнө тармакка көрсөткөн колдоосу үчүн ыраазычылык билдирип, Ыраазычылык катын тапшырды.
Эскерте кетсек, министрдин тапшырмасы менен калкты арзан жана сапаттуу дары-дармектер менен камсыз кылуу максатында саламаттыкты сактоо уюмдарынын базасында 2023-жылдын ноябрь айынан тарта «Эл Аман» мамлекеттик дарыканалар тармагы ачыла баштаган. Жалпысынан учурда республика боюнча 80 дарыкана, ал эми Жалал-Абад облусунда 13 мамлекеттик дарыкана иштеп жатат.

12-апрель күнү Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министри Алымкадыр Бейшеналиев Ош облусуна болгон жумушчу сапарынын алкагында Ош шаардык клиникалык ооруканасынын төрөт үйүнө барып, төрөттөн кийинки жана кош бойлуу аялдарга медициналык жардам көрсөтүүнүн сапаты менен таанышты.

Алымкадыр Бейшеналиев төрөт үйүн дары-дармек, материалдык-техникалык жабдыктар менен камсыздоо маселелери менен таанышып, бейтаптар менен баарлашты. Министр ошондой эле ОШ шаардык клиникалык ооруканасы көрсөткөн лабораториялык кызматтары менен да таанышты.

ОШ шаардык клиникалык ооруканасынын директору, Ош облусу боюнча саламаттык сактоо координатору Шаятбек Абдурахманов билдиргендей, алардын төрөт үйүндө жылына 11 миңге жакын төрөт катталат. Оорукананын материалдык-техникалык жабдылышы канааттандырарлык, керектүү дары-дармектер бар. «Биз бардык негизги лабораториялык анализдерди жасайбыз. Биз өзүбүз жасай албаган лаборатордук изилдөөлөрдү Бонецкий лабораториясына жөнөтөбүз. Алар Саламаттык сактоо министрлиги менен түзүлгөн келишимдин алкагында 50% арзандатуу менен кызмат көрсөтүшөт», - деп кошумчалады ал.